Włodzimierz Bednarski

Budownictwo Towarzystwa Strażnica i Świadków Jehowy (cz. 4) Czasy Ciała Kierowniczego

dodane: 2024-03-11
W czwartej części tego artykułu opisujemy czasy Ciała Kierowniczego, które po śmierci prezesa N. H. Knorra rozszerzyło budownictwo w Towarzystwie Strażnica.

 

 Budownictwo Towarzystwa Strażnica i Świadków Jehowy (cz. 4)

Czasy Ciała Kierowniczego

 

Część czwarta tego artykułu składa się z następujących rozdziałów:

 

Komitety i działy zajmujące się w Towarzystwie Strażnica rozbudową

Rozbudowa Biura Głównego

Sprzedaż wszystkich nieruchomości w Brooklynie i nowe Biuro Główne w Warwick

Sprzedaż Biura Oddziału w Niemczech i budowa nowego obiektu

Likwidacja Biur Oddziałów i zarazem tworzenie nowych Domów Betel

Kolejne nowe drukarnie

Likwidacja drukarni w Biurach Oddziałów

Farmy Strażnicy – likwidacja hodowli świń i produkcji żywności

Szkoła Gilead

Studio filmowe w Ramapo i inne miejsca z tym związane

Sprzedaż domów mieszkalnych w celu „uproszczenia życia”

 

Komitety i działy zajmujące się w Towarzystwie Strażnica rozbudową

 

         Jeszcze za życia prezesa Knorra, bo w roku 1971, ustanowiono za jego zgodą Ciało Kierownicze Świadków Jehowy. Jest to gremium niezależne od siedmioosobowego zarządu Towarzystwa Strażnica z prezesem na czele, choć ci ostatni też wchodzili w skład Ciała Kierowniczego. W szczytowym momencie miało ono 18 członków:

 

„W latach 1972-1975 liczbę członków Ciała Kierowniczego zwiększono do 18” (Strażnica Nr 10, 1997 s. 17).

 

         Można powiedzieć, że dopiero po śmierci Knorra rozpoczęły się ‘demokratyczne’ rządy tej grupy pomazańców. Wszelkie budowlane inwestycje Towarzystwa Strażnica muszą od tej pory być konsultowane z Ciałem Kierowniczym, które jest nawet ich pomysłodawcą. Odpowiada za nie jeden z komitetów tego gremium:

 

Komitet Wydawniczy

Sprawuje pieczę nad drukowaniem i ekspedycją literatury biblijnej na całym świecie. Nadzoruje drukarnie i inne obiekty będące własnością korporacji prawnych, którymi posługują się Świadkowie Jehowy. Ma pod swoim nadzorem wszystkie nasze budowy na świecie, w tym budowy Sal Królestwa. Troszczy się o jak najlepsze spożytkowanie funduszy ofiarowanych na ogólnoświatową działalność” (Królestwo Boże panuje! 2014 s. 131).

 

         Jak podaje Wikipedia, do celów budowlanych powołano w roku 2000 specjalną korporację:

 

Kingdom Support Services, Inc. – założona w roku 2000, z siedzibą w Patterson w stanie Nowy Jork. Nadzoruje m.in. budowę Sal Królestwa i Sal Zgromadzeń w Stanach Zjednoczonych, nadzorowała także budowę Biura Głównego Świadków Jehowy w Warwick w stanie Nowy Jork.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Stra%C5%BCnica_%E2%80%93_Towarzystwo_Biblijne_i_Traktatowe

         Por. artykuł pt. New Corporations Formed (ang. Nasza Służba Królestwa Nr 1, 2002 s. 7 [w polskim odpowiedniku brak tego artykułu]).

 

         W roku 1986 powołane zostały też tak zwane RKB, czyli Regionalne Komitety Budowlane, trudniące się budownictwem dla Świadków Jehowy, a raczej dla Towarzystwa Strażnica. Wcześniej istniały one podobno jako ‘oddolna inicjatywa’:

 

Budowanie, które przysparza chwały Jehowie (...) Aby sprostać wyzwaniu, bracia zaczęli tworzyć regionalne komitety zajmujące się tymi budowami. Rozwiązanie to okazało się tak praktyczne, że w roku 1986 Ciało Kierownicze oficjalnie je zatwierdziło i w roku 1987 w Stanach Zjednoczonych działało już 60 Regionalnych Komitetów Budowlanych (RKB). Do roku 1992 takie komitety utworzono między innymi w Argentynie, Australii, Francji, Hiszpanii, Japonii, Meksyku, Niemczech i Republice Południowej Afryki. (...) W roku 2013 w Stanach Zjednoczonych funkcjonowały 132 RKB, do współpracy z którymi było zatwierdzonych 230 000 ochotników. Komitety te rocznie pomagały budować około 75 nowych Sal i remontować jakieś 900” (Królestwo Boże panuje! 2014 s. 204).

 

         W roku 2016 w skorowidzu do publikacji Świadków Jehowy (2001-2015) napisano o RKB: Regionalne Komitety Budowlane (postanowienie nieaktualne).

Natomiast według skorowidza z roku 2011 (2001-2010) były one jeszcze aktualne.

         W związku z powyższym polikwidowano też inne związane z nimi jednostki organizacyjne i działania, które wymienia skorowidz z roku 2016 i jego nowsza wersja (1986-2021):

 

Brygady Budowniczych Sal Królestwa (postanowienie nieaktualne)...

budowniczowie Sal Królestwa (postanowienie nieaktualne)...

Dział Budowy Sal Królestwa (postanowienie nieaktualne)...

Regionalne Biura do spraw Sal Królestwa (postanowienie nieaktualne)

 

         Powołano w to miejsce nowy dział zajmujący się sprawami związanymi z budownictwem:

 

„Niedawno utworzony Ogólnoświatowy Dział Projektowo-Budowlany (ODPB), mający siedzibę w Biurze Głównym w Brooklynie, trudzi się nad ustaleniem priorytetów oraz usprawnieniem prac budowlanych i modernizacyjnych na całym świecie. Regionalne Działy Projektowo-Budowlane (RDPB) – w Oddziałach w Australii, Niemczech, RPA i Stanach Zjednoczonych — koordynują projekty w podlegających im częściach świata, przy czym kładzie się nacisk na to, by Sale Królestwa powstawały szybciej i taniej. Do zadań RDPB należy też przeprowadzanie szkoleń w Biurach Oddziałów w zakresie konserwacji obiektów teokratycznych na danym terenie. W każdym Oddziale Lokalny Dział Projektowo-Budowlany (LDPB) nadzoruje budowy i konserwację Sal Królestwa oraz Sal Zgromadzeń” (Rocznik Świadków Jehowy 2016 s. 16).

 

         Zaprzestano również udzielania zborom kredytów:

 

„Na przykład w roku 2014 Ciało Kierownicze dokonało zmian w sposobie finansowania budów Sal Królestwa i Sal Zgromadzeń (2 Kor. 8:12-14). Zbory nie zaciągają już pożyczek na budowę obiektów teokratycznych. Teraz datki na ten cel pochodzą ze zborów na całym świecie. Są rozdzielane tak, by te obiekty mogły powstawać wszędzie, gdzie są potrzebne – niezależnie od tego, czy miejscowy zbór na to stać” (Strażnica czerwiec 2023 s. 5).

 

         Jak widać, w niedawnych latach zmieniano nazwy ‘komitetów budowlanych’ i formy zarządzania budownictwem Świadków Jehowy. Jednak nadal istnieje nacisk na ciągłe rozbudowywanie i nabywanie nieruchomości. Stale nawołuje się głosicieli do zgłaszania się do prac budowlanych. Ostatnio coraz częściej akcentuje się udział kobiet w tych przedsięwzięciach.

 

         Jak wiele obiektów posiada Towarzystwo Strażnica, wskazuje poniższe krótkie zdanie zamieszczone na jego stronie internetowej:

 

„Ten film wyjaśniał, że Świadkowie Jehowy na całym świecie dysponują prawie 80 000 obiektów”.

https://www.jw.org/pl/wiadomosci/region/swiat/Zgromadzenie-statutowe-w-roku-2019-streszczenie-programu/

 

         Dzisiaj Ciało Kierownicze uczy, że budowanie obiektów przynosi „chwałę świętemu imieniu Boga!”:

 

„Jakże wzmacnia wiarę obserwowanie zjednoczonego ludu Jehowy, który przełamuje bariery narodowościowe, kulturowe i językowe, aby budować obiekty przynoszące chwałę świętemu imieniu Boga!” (Rocznik Świadków Jehowy 2015 s. 17).

 

Obiekty przynoszące chwałę naszemu Wspaniałemu Nauczycielowi” (artykuł z 1 lipca 2023 r.).

         https://wol.jw.org/pl/wol/d/r12/lp-p/502500223?q=%22Obiekty+przynosz%C4%85ce+chwa%C5%82%C4%99+naszemu+Wspania%C5%82emu+Nauczycielowi%22&p=par

 

         Skąd Ciało Kierownicze czerpie środki na swe przedsięwzięcia budowlane? Od wielu lat pisze ono o tym w publikacjach i na stronie internetowej:

 

Dar dla Jehowy (...) INNE FORMY WSPARCIA FINANSOWEGO

Przekazanie niektórych środków na ogólnoświatową działalność wymaga planowania i/lub zasięgnięcia porady prawnej. Może chodzić o:

testamenty i powiernictwa

nieruchomości, akcje, obligacje i ubezpieczenia

Jeśli chciałbyś wesprzeć naszą działalność w taki sposób, skontaktuj się z miejscowym Biurem Oddziału, korzystając z danych kontaktowych umieszczonych na donate.jw.org” (Chrześcijańskie życie i służba program zebrań listopad 2018 s. 7).

 

„Jak obecnie możemy składać Jehowie dary? Jednym ze sposobów jest składanie datków na Sale Królestwa, Sale Zgromadzeń, Biura Tłumaczeń i obiekty Betel, a także inne budynki, w których wielbimy Jehowę” (Chrześcijańskie życie i służba program zebrań wrzesień 2020 s. 6).

 

Sposoby przekazywania datków

Skrzynki na datki: Gotówkę można wrzucić do skrzynek znajdujących się w Salach Królestwa, Salach Zgromadzeń czy w innych miejscach, w których odbywają się nasze spotkania.

Darowizny online: W wielu krajach na stronie „Przekaż darowiznę na rzecz Świadków Jehowy” można przekazać darowiznę za pomocą karty kredytowej, karty debetowej, przelewu bankowego lub innej elektronicznej metody płatności. Niektórzy Świadkowie postanawiają ‛odkładać coś’ każdego miesiąca i przekazują darowizny na zasadzie zlecenia stałego (1 Koryntian 16:2).

Dawanie odroczone w czasie: Niektóre formy dawania wymagają planowania z wyprzedzeniem i/lub uzyskania porady prawnej. Czasem można wtedy skorzystać z ulg podatkowych obowiązujących w danym kraju. Wiele osób odniosło korzyść z uzyskania dodatkowych informacji na temat darowizn, które można składać za życia lub które uprawomocniają się po czyjejś śmierci. Prosimy o kontakt z miejscowym Biurem Oddziału Świadków Jehowy, gdybyś chciał złożyć darowiznę, która ma związek z:

rachunkiem bankowym

ubezpieczeniem i programem emerytalnym

nieruchomościami

akcjami i obligacjami

testamentami i powiernictwami.

Żeby dowiedzieć się więcej o metodach składania darowizn dostępnych w twojej okolicy, odwiedź stronę »Przekaż darowiznę na rzecz Świadków Jehowy«” (artykuł 12, pt. Jak jest finansowana działalność Świadków Jehowy? 2022).

https://wol.jw.org/pl/wol/d/r12/lp-p/502012475?q=%22Jak+jest+finansowana+dzia%C5%82alno%C5%9B%C4%87+%C5%9Awiadk%C3%B3w+Jehowy%22&p=par

 

Rozbudowa Biura Głównego

 

         Pamiętamy, że za czasów Knorra rozbudowa Biura Głównego ‘zakończyła się’ w roku 1975. W tym samym, w którym miało nastać Tysiącletnie Panowanie Chrystusa:

 

„Świadkowie Jehowy przez długi czas wierzyli, że Tysiącletnie Panowanie Chrystusa rozpocznie się po 6000 lat dziejów ludzkich” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 104).

 

„Niemniej chronologia biblijna wskazuje, iż Adam został stworzony jesienią roku 4026 p.n.e., co na rok 1975 n.e. wyznacza chwilę, w której upłynie 6000 lat dziejów ludzkich, po czym czeka nas 1000 lat panowania Królestwa Chrystusa. Dlatego bez względu na dokładną datę końca tego systemu rzeczy jest rzeczą jasną, że pozostało niewiele czasu, bo do końca 6000 lat historii człowieka brakuje jeszcze około pięciu lat” (Strażnica Nr 23, 1970 s. 10).

 

         Gdy minął ten kluczowy rok, nadal rozbudowywano Biuro Główne, które z czasem, jak zauważymy, posiadało „37 nieruchomości położonych w Brooklynie” (patrz poniżej).

         Oto kolejne budynki, które wymienia skorowidz do publikacji Świadków Jehowy (1986-2021), nabyte już po śmierci Knorra:

 

Columbia Heights 107 (2005-2006): ...

Columbia Heights 97 (1986): ...

Hotel Bossert (1988): ...

Hotel Standish (1988): ...

Joralemon Street 108 (1988): ...

Livingston Street 67 (1989): ...

Sands Street 90 (1990).

 

         Nie będziemy tu opisywać tych nieruchomości, bo zajęłoby to sporo miejsca.

         Obszerny opis większości tych i trzech innych nieruchomości, które wymieniamy poniżej, zawiera artykuł pt. Rozbudowa ciesząca się błogosławieństwem Jehowy (Strażnica Nr 8, 1996 s. 22-27):

 

Pearl Street 175 – 1983

Adams Street 69 – 1991

Furman Street 360 – 1983

 

         Oto ta największa nieruchomość i sąsiadujące z nią inne:

 

„Największy obiekt znajduje się przy Furman Street 360. Gmach ten, wzniesiony w 1928 roku, Świadkowie Jehowy nabyli 15 marca 1983 i zrobili w nim kapitalny remont. Ma powierzchnię 93 000 metrów kwadratowych, czyli ponad dziewięć hektarów. Inne nowe zabudowania to drukarnia przy Pearl Street 175 i postawione w ostatnich latach przestronne garaże” (Strażnica Nr 8, 1996 s. 25).

 

         Kolejne budynki też biły rekordy budowlane Świadków Jehowy. Oto te z Brooklynu, Patterson (rozpoczęto budowę w 1990 r.), Wallkill (rozbudowywane od 1969 r.) i Tuxedo:

 

         1990 r. – „Jednakże największym przedsięwzięciem budowlanym jest trwająca obecnie budowa w pobliżu Patterson, około 110 kilometrów od Nowego Jorku” (Przebudźcie się! Nr 11, 1991 s. 27).

 

1995 r. – „Na początku ubiegłego roku służbowego, 18 września [1995], odbyła się niecodzienna uroczystość w Biurze Głównym, świadcząca o szybkim międzynarodowym wzroście całej organizacji. Nadeszła pora na oddanie do użytku nowego 30-kondygnacyjnego budynku mieszkalnego w bruklińskim Betel. Uznano za słuszne, by uroczystością tą objąć jeszcze 22 inne obiekty. Osiemnaście z nich to budynki mieszkalne dla członków rodziny Betel, odremontowane lub nowo postawione. Dwa inne to garaże, a w dwóch następnych zlokalizowano duże drukarnie” (Rocznik Świadków Jehowy 1997 s. 27).

 

1999 r. – „Wydarzenia, które w dniach od 17 do 22 maja 1999 roku rozegrały się w Centrum Szkoleniowym Towarzystwa Strażnica w Patterson w stanie Nowy Jork, przypominały obecnym owe radosne starożytne święta. Kulminacją tego szczególnego tygodnia było oddanie do użytku kompleksu 28 budynków, wzniesionego w celu upowszechniania na całym świecie pouczeń biblijnych. Poczyniono starania, by w ciągu tego pamiętnego tygodnia mogli zwiedzić te obiekty wszyscy członkowie rodziny Betel w Brooklynie, Wallkill i Patterson, liczącej w sumie 5400 osób” (Strażnica Nr 22, 1999 s. 9).

 

         To wydarzenie nazwano „świętem dla Jehowy”:

 

„Uroczyste oddanie Centrum Szkoleniowego Towarzystwa Strażnica – święto dla Jehowy” (Strażnica Nr 22, 1999 s. 8).

 

2012 r. – „Posiadłość w Tuxedo to 20-hektarowa działka położona jakieś 10 kilometrów na północ od Warwick. Kenneth Chernish, członek Komitetu Budowy, wyjaśnia: »Stanowi ona zaplecze dla przyszłego Biura Głównego w Warwick. Pomieści część pracujących ochotników i będzie też wykorzystana do zapewnienia im posiłków oraz przechowywania sprzętu i materiałów budowlanych«. Aby przyśpieszyć prace w Tuxedo, wybrane RKB ze wschodniej części Stanów Zjednoczonych będą służyć wsparciem na niektórych etapach tego projektu” (Rocznik Świadków Jehowy 2014 s. 13).

 

2016 r. – „Rozbudowa obiektów w Wallkill w stanie Nowy Jork zakończyła się 1 lutego 2016 roku, dzięki czemu mogły się tam przenieść Komitet Oddziału, Dział Służby oraz inne działy amerykańskiego Biura Oddziału. Kiedy praca przy budowie nowego Biura Głównego w Warwick zaczęła dobiegać końca, bruklińska rodzina Betel podjęła się skomplikowanego zadania związanego z wyprowadzką z Nowego Jorku. Biuro Główne w Warwick będzie można zwiedzać od poniedziałku 3 kwietnia 2017 roku” (Rocznik Świadków Jehowy 2017 s. 7-10).

 

         Dodajmy, że w posiadłości Wallkill (od 1969 r.) nie było początkowo żadnych oddziałów Biura Głównego, ale tylko drukarnia i farma. Dopiero w roku 2016 po rozbudowie nieruchomości przeniesiono tam Biuro Oddziału na USA:

 

2001 r. – „Wallkill w północnej części stanu Nowy Jork funkcjonuje kompleks złożony z gospodarstwa rolnego i drukarni” (Świadkowie Jehowy – kim są? W co wierzą? 2001 s. 11).

 

2016 r. – „Rozbudowa obiektów w Wallkill w stanie Nowy Jork zakończyła się 1 lutego 2016 roku, dzięki czemu mogły się tam przenieść Komitet Oddziału, Dział Służby oraz inne działy amerykańskiego Biura Oddziału” (Rocznik Świadków Jehowy 2017 s. 7).

 

         Jak poniżej zobaczymy, wszystkie hotelowce i inne budynki z Brooklynu zostały później sprzedane!

 

         W publikacji historycznej Towarzystwa Strażnica z roku 1993 pokazano na ilustracjach dziesiątki biurowców, hotelowców i Biur Oddziałów w Brooklynie i w wielu krajach całego świata (patrz Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 352-401).

 

Sprzedaż wszystkich nieruchomości w Brooklynie i nowe Biuro Główne w Warwick

 

         Biuro Główne i jego nieruchomości w Brooklynie sprzedawano etapami w latach 2004-2018. Poszczególne działy biura przeprowadzano wtedy do innych miejscowości:

 

„W piątek 5 lipca 2013 roku rodzina Betel w Stanach Zjednoczonych z entuzjazmem przyjęła ogłoszenie, które podał Anthony Morris z Ciała Kierowniczego: »W czwartek 4 lipca 2013 roku osiągnięto porozumienie w sprawie sprzedaży kompleksu sześciu budynków przy Adams Street 117 i Sands Street 90 w Brooklynie. Sprzedaż budynków oznaczonych numerami od 1 do 5 wiąże się z opuszczeniem ich do połowy sierpnia bieżącego roku«. Brat Morris wyjaśnił, że pralnia, korzystająca z szóstego i siódmego piętra budynku numer 3, będzie tam nadal działać aż do połowy 2014 roku. Dodał też, że budynek przy Sands Street 90 prawdopodobnie będzie trzeba opuścić w roku 2017. Sprzedaż tych sześciu okazałych budynków wiąże się z przeniesieniem Biura Głównego Świadków Jehowy z Nowego Jorku na 102-hektarową działkę w Warwick” (Rocznik Świadków Jehowy 2014 s. 10-11).

 

         Zauważmy, że Towarzystwu Strażnica bardzo spodobało się słowo „sprzedaż”, bo używa go kilka razy. Tak jakby nie miało żadnych obciążeń moralnych wobec tysięcy osób, które za przysłowiową ‘miskę zupy’ budowały te obiekty i łożyły na nie finansowo. Na przykład przy budowie Warwick pracowało „27 000 braci i sióstr” (patrz poniżej). Podobnie było dawniej, gdy budowano inne obiekty.

 

         Oto posumowanie sprzedaży Brooklynu w latach 2004-2018:

 

„Dnia 12 grudnia 2018 roku Świadkowie Jehowy sprzedali ostatnią nieruchomość będącą częścią ich dawnego Biura Głównego w Brooklynie. Działkę przy ulicy One York Street, znaną także pod nazwą Front Street 30, zakupiła firma Fortis Dumbo Acquisition, LLC. Od 2004 roku Świadkowie sprzedali 37 nieruchomości położonych w Brooklynie”.

https://www.jw.org/pl/wiadomosci/dla-mediow/regiony/usa/one-york-street-sprzedaz-20181213/

 

         Stwierdzenie „Świadkowie Jehowy sprzedali” brzmi tak, jakby każdy z nich miał udziały w tych nieruchomościach i coś otrzymywał z ich sprzedaży. Przecież wiemy, że nie Świadkowie Jehowy, ale Towarzystwo Strażnica jest właścicielem wszystkich nieruchomości.

         Oto przykładowy tekst:

 

„A od roku 1927 wytwarzano jeszcze więcej literatury w ośmiokondygnacyjnym gmachu położonym w Brooklynie, a należącym do korporacji Zarejestrowane Nowojorskie Towarzystwo Biblijne i Traktatowe — Strażnica. Drukarnia owa powiększyła się do tej pory o kolejne budynki i duży zespół biurowców” (Świadkowie Jehowy – kim są? W co wierzą? 2001 s. 11).

 

         Skorowidz do publikacji Świadków Jehowy (1986-2021), o nowym Biurze Głównym w Warwick podaje: budowa (2013-2017).

         Po raz pierwszy o tym biurze wspomniano w roku 2012, tak jak i o Tuxedo, o którym pisaliśmy powyżej:

 

„(...) nowo nabyte posesje w Warwick i Tuxedo” (Strażnica 15.08 2012 s. 17).

 

         Oto jeden z opisów terenu Biura Głównego, jeszcze podczas budowy:

 

„Warwick, 26 sierpnia 2014 roku

1. Warsztat samochodowy

Obecnie jest wykorzystywany jako prowizoryczna jadalnia

2. Parking dla gości

3. Budynek gospodarczy

Warsztaty, rozdzielnia elektryczna i parking dla rodziny Betel

4. Kompleks biurowo-usługowy

Audytorium i jadalnia (każde z pomieszczeń na 1100 osób), lecznica, kuchnia, pralnia, muzeum

5-8. Cztery budynki mieszkalne (578 pokoi)” (Rocznik Świadków Jehowy 2015 s. 15).

 

         Później już nie opisywano szczegółowo terenu, ale przedstawiano go w filmach i podczas zwiedzania Biura Głównego.

         Na zdjęciach satelitarnych terenów i obiektów w Warwick i Wallkill widać też boiska sportowe, korty i basen. Towarzystwo Strażnica raczej tego nie opisuje, chyba że w jakichś folderach. W Strażnicy można znaleźć tylko taką oto ogólną wzmiankę:

 

W niektórych domach Betel są pomieszczenia rekreacyjne, a także biblioteka, gdzie można oddać się lekturze czy wnikliwemu studium” (Strażnica Nr 6, 2001 s. 22).

 

         Oczywiście podkreślono, że biuro to wybudowane było dzięki wolontariuszom:

 

„Na przykład kiedy budowano Biuro Główne w Warwick, do pomocy zgłosiło się jakieś 27 000 braci i sióstr. Niektórzy przyjechali na dwa tygodnie, inni na kilka miesięcy, a jeszcze inni na rok lub dłużej. Żeby tam usługiwać, wielu musiało na jakiś czas odłożyć na bok swoje własne sprawy” (Strażnica kwiecień 2018 s. 12).

 

         Istnieje jeszcze inny Dom Betel w USA, o którym dotychczas tylko jeden raz wspomniano:

 

„Obecnie usługuję w Betel w Fishkill, gdzie zajmuję się poprawkami krawieckimi i innymi drobnymi pracami” (Artykuł 8, pt. Moim celem było posłuszeństwo wobec Jehowy).

 

Sprzedaż Biura Oddziału w Niemczech i budowa nowego obiektu

 

         Biuro Oddziału w Niemczech uchodzi za najważniejsze i najprężniej działające w Europie, szczególnie po roku 1945. Wtedy przestało istnieć w Szwajcarii Centralne Biuro Europejskie, założone na początku lat 20. XX wieku przez prezesa Rutherforda. W roku 1933 działalność biura w Niemczech została zakazana, a majątek zabrany przez władze hitlerowskie:

 

„W czerwcu 1933 roku naziści skonfiskowali posiadłość Towarzystwa, zamknęli drukarnię, a na budynkach zatknęli swastyki. Po II wojnie światowej obiekty te wróciły do Świadków, ale nie na długo. W sierpniu 1950 roku zagarnęły je władze komunistyczne. W roku 1993, po zjednoczeniu Niemiec, zwrócono Towarzystwu znaczną część owej posiadłości, a za spory fragment reszty wypłacono odszkodowanie” (Rocznik Świadków Jehowy 1999 s. 134).

 

         Co się działo w zachodniej części Niemiec tuż po wojnie?

 

„(...) w roku 1947, zakupiono plac w zachodnioniemieckim mieście Wiesbaden. W ciągu następnych dziesięcioleci istniejące tam obiekty kilkakrotnie powiększano, by sprostać zapotrzebowaniu na literaturę” (Przebudźcie się! Nr 24, 2000 s. 18).

 

         Począwszy od roku 1982, rozpoczęto „rozprzedaż” obiektów w Wiesbaden:

 

„Tymczasem dnia 19 lutego 1982 roku zaczęła tam już pracować nowa maszyna rotacyjna, drukująca techniką czterobarwną. Cóż za powód do radosnego świętowania! W maju drukarnia w Wiesbaden ucichła. Po 34 latach jej działalność dobiegła końca. (...) Oczywiście przeprowadzka wywołała mieszane uczucia. Niektórzy członkowie rodziny Betel mieszkali w Wiesbaden blisko 35 lat. Ale wkrótce potem kompleks tamtejszych budynków podzielono i rozprzedano różnym osobom. Zatrzymano tylko jedną małą część dawnej introligatorni i przebudowano ją na Salę Królestwa” (Rocznik Świadków Jehowy 1999 s. 92-93).

 

         W roku 1984 wybudowano i otwarto nową ‘centralę europejską’ w Selters, którą rozbudowywano do roku 1994:

 

„Na przykład w roku 1978 po zapoznaniu się z propozycjami oddziału w Niemczech dokonano wyboru odpowiedniego miejsca pod zupełnie nowy kompleks architektoniczny. Czy Świadkowie w RFN zdołają pokryć związane z tym wydatki? Dano im taką sposobność. W roku 1984, po zakończeniu budowy w Selters, u zachodniego krańca gór Taunus, tamtejsze Biuro Oddziału doniosło: »Dziesiątki tysięcy Świadków Jehowy – bogatych i biednych, starych i młodych – złożyło w darze całe miliony na sfinansowanie budowy nowych obiektów. Dzięki hojności tych braci udało się zrealizować to przedsięwzięcie bez zaciągania kredytów w świeckich instytucjach i bez popadania w długi«. A poza tym mniej więcej co siódmy Świadek w RFN brał udział w pracach budowlanych w Selters” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 346).

 

„Najrozleglejszym przedsięwzięciem budowlanym ukończonym w minionym roku służbowym [1994] była rozbudowa obiektów oddziału w Selters w Niemczech. Trwała trzy i pół roku, a w okresie tym ponad 18 600 ochotników pomogło powiększyć przeszło dwa razy biura i drukarnię już i tak największego oddziału Towarzystwa” (Rocznik Świadków Jehowy 1995 s. 30).

 

„W siedzibie oddziału w Selters nie tylko tłumaczy się literaturę biblijną na język niemiecki, ale też drukuje się publikacje w przeszło 40 językach” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 376).

 

         Bezpośrednio pod Biuro Oddziału w Niemczech podlegają inne państwa niemieckojęzyczne: Austria, Szwajcaria, Luksemburg i Liechtenstein.

         Oto aktualna nazwa tej niemieckiej ‘centrali’:

 

„(...) literaturę biblijną zaczęto sprowadzać bezpośrednio z niemieckiego Biura Oddziału (obecnie Oddział Europa Środkowa)” (Rocznik Świadków Jehowy 2017 s. 139; por. Strażnica lipiec 2019 s. 29).

 

Likwidacja Biur Oddziałów i zarazem tworzenie nowych Domów Betel

 

         Zaznaczamy, że Towarzystwo Strażnica obecnie nigdy nie pisze o „likwidacji” Biur Oddziałów, a tylko o ich „łączeniu”. Organizacja nie chce, by źle odbierano tę reorganizację. Likwidacja mogłaby się kojarzyć z plajtowaniem korporacji. Trzeba jednak otwarcie napisać, że budynki po „łączonych” biurach po prostu są sprzedawane.

 

         Przez całe lata, od czasów prezesa C. T. Russella (1852-1916) stale rosła liczba Biur Oddziałów.

         W roku 2009 ich liczba wynosiła aż 118. Od tego czasu ich ilość maleje:

 

         2009 r. – 118 biur (Rocznik Świadków Jehowy 2010 s. 31).

         2010 r. – 116 biur (Rocznik Świadków Jehowy 2011 s. 51).

         2011 r. – 98 biur (Rocznik Świadków Jehowy 2012 s. 55).

         2012 r. – 96 biur (Rocznik Świadków Jehowy 2013 s. 178).

         2013 r. – 91 biur (Rocznik Świadków Jehowy 2014 s. 176).

         2015 r. – 89 biur (Rocznik Świadków Jehowy 2016 s. 176).

         2018 r. – 87 biur (Sprawozdanie z działalności Świadków Jehowy na całym świecie w roku służbowym 2018 s. 2).

         2022 r. – 86 biur (Sprawozdanie z działalności Świadków Jehowy na całym świecie w roku służbowym 2022 s. 2).

         2023 r. – 85 biur (Sprawozdanie z działalności Świadków Jehowy na całym świecie w roku służbowym 2023 s. 2).

 

         Oddziały są łączone, a biura sprzedawane. Dlaczego? Z oszczędności:

 

Połączenie niektórych Biur Oddziałów

Do września 2012 roku około 30 Biur Oddziałów zostało połączonych z większymi Biurami. Na zmiany te wpłynęły dwa główne czynniki:

1. Technika uprościła pracę. W ostatnich latach usprawnienia w telekomunikacji oraz drukarstwie sprawiły, że w większych oddziałach można było zmniejszyć personel. (...)

2. Więcej sług pełnoczasowych w dziele ewangelizacji. Z powodu tych zmian wyszkoleni kaznodzieje, którzy dotychczas usługiwali w mniejszych Biurach, mogą teraz całkowicie się skupić na głoszeniu dobrej nowiny(Rocznik Świadków Jehowy 2013 s. 11-12).

 

         Już dwa lata później pisano następująco:

 

„W kwietniu 2014 roku w trakcie realizacji było ponad 270 dużych projektów, w tym (...) 130 przedsięwzięć w Biurach Oddziałów” (Rocznik Świadków Jehowy 2015 s. 17).

 

         Co ciekawe, pomimo że sprzedaje się dawne Biura Oddziałów, to równocześnie nawołuje się do budowy kolejnych:

 

„Tak jak zapowiedział prorok Izajasz, w ziemskiej części organizacji Jehowy następuje bezprecedensowy wzrost (Iz 54:2). Dlatego tak bardzo potrzebujemy nowych Sal Królestwa, Sal Zgromadzeń i obiektów Betel. Te budynki wymagają regularnej konserwacji, a niektóre z nich po jakimś czasie trzeba wyremontować” (Chrześcijańskie życie i służba program zebrań wrzesień 2020 s. 7).

 

         Temat ten szeroko opisaliśmy w artykule pt. Jak Ciało Kierownicze Świadków Jehowy łączyło Biura Oddziałów – dziś i dawniej? (cz. 1-2).

 

Kolejne nowe drukarnie

 

         Nabywanie drukarni i budowanie ich na terenie USA i na całym świecie nie zakończyło się za czasów Knorra.

         Ograniczamy tu informacje do Biura Głównego i jego nowych drukarni, które wymienia skorowidz do publikacji Świadków Jehowy (1986-2021):

 

Adams Street 69 (1991)...

Furman Street 360 (1983)...

Pearl Street 175 (1983)...

 

         Angielski skorowidz podaje dodatkowo dwie kolejne drukarnie:

 

 

160 Jay St. (1986)...

85 Jay St. (1990)

 

         Pierwsza drukarnia w Wallkill powstała już w roku 1969, ale w XXI wieku nadal ją rozbudowywano:

 

Stany Zjednoczone (Wallkill, Nowy Jork), 16 maja 2005 roku. Podczas specjalnego programu brat John Barr z Ciała Kierowniczego oświadczył: »Tę piękną nową drukarnię oraz budynki mieszkalne A, C i D pragniemy uroczyście oddać Jehowie, jedynemu prawdziwemu Bogu«. Prace przy fundamentach rozpoczęto 1 maja 2003 roku, a już po ośmiu miesiącach można było przenieść do nowej hali pierwszą maszynę drukarską” (Rocznik Świadków Jehowy 2006 s. 28).

 

„W Wallkill do roku 2014ma powstać nowy obiekt mieszkalny z ponad 300 dodatkowymi pokojami. Istnieją plany zagospodarowania 100-hektarowej działki w Warwick. »Chociaż nie jesteśmy jeszcze pewni woli Jehowy co do Warwick”, powiedział brat Pierce, »staramy się przygotować tę posiadłość z myślą o przeniesieniu tam Biura Głównego Świadków Jehowy«. Planowane jest też wykorzystanie 20-hektarowej parceli zlokalizowanej 10 kilometrów na północ od Warwick jako składu sprzętu i materiałów budowlanych. »Gdy dostaniemy pozwolenie na budowę, mamy nadzieję ukończyć całe przedsięwzięcie w ciągu czterech lat« – oznajmił mówca. »Wtedy będzie można sprzedać nasze obiekty w Brooklynie«. »Czy Ciało Kierownicze zmieniło zdanie co do bliskości wielkiego ucisku?« – zapytał brat Pierce. »W żadnym wypadku« – odpowiedział. »Jeżeli wielki ucisk przerwie realizację tych planów, to wspaniale, naprawdę wspaniale!«” (Strażnica 15.08 2012 s. 17).

 

         Choć już od wielu lat istniały w innych krajach mniejsze drukarnie Towarzystwa Strażnica, to szczególnie w XXI wieku zaczęto je modernizować. Miały one odciążyć te z USA:

 

„W związku z tą reorganizacją Ciało Kierownicze zatwierdziło zakup siedmiu nowych maszyn drukarskich Lithoman firmy MAN Roland. Zastąpią one stare, mniej wydajne urządzenia i będą w stanie zaspokoić przyszłe zapotrzebowanie na literaturę. Pięć z tych maszyn trafi lub już trafiło do drukarni w Brazylii, Japonii, Meksyku, RPA i Wielkiej Brytanii, a dwie zostaną zainstalowane w kwietniu i maju 2004 roku w Wallkill. Każda ma ponad 40 metrów długości i w ciągu godziny może wyprodukować 90 000 czasopism (25 na sekundę) lub tyle samo składek książek tego formatu. Co więcej, będą mogły wydrukować wszystkie strony techniką wielobarwną” (Rocznik Świadków Jehowy 2004 s. 21-22).

 

         Oto przykład, jak część prac drukarskich przeniesiono z USA do Kanady:

 

 „Kanada zwiększa produkcję czasopism. W celu jak najlepszego wykorzystania powierzonych środków Ciało Kierownicze poprosiło kanadyjskie Biuro Oddziału o drukowanie czasopism StrażnicaPrzebudźcie się! dla wszystkich zborów na Bermudach, w Gujanie, Kanadzie, USA i na większości wysp w basenie Morza Karaibskiego. Dlatego od roku służbowego 2011 w oddziale tym drukuje się 12 razy więcej czasopism niż dotychczas. Wychodzą one w 30 językach, a ich nakład stanowi prawie jedną czwartą naszych czasopism wydawanych na świecie” (Rocznik Świadków Jehowy 2012 s. 29-30).

 

Likwidacja drukarni w Biurach Oddziałów

 

         Od wielu lat widoczny jest proces likwidacji drukarni w Towarzystwie Strażnica.

 

         Nie tylko łączenie Biur Oddziałów, ale i redukcja stanowisk pracy w drukarniach, które są sprzedawane, spowodowały wysyłanie pracowników tych biur w teren.

         Oto stały proces likwidacji drukarni w Biurach Oddziałów:

 

         lata 80. XX w. – były w 51 oddziałach (Nasza Służba Królestwa Nr 6, 1998 s. 5);

         1987 r. – były w 36 oddziałach (Strażnica Rok CVIII [1987] s. 28);

         1993 r. – były w 33 oddziałach (Strażnica Nr 1, 1993 s. 19);

         1997 r. – były w 24 oddziałach (Strażnica Nr 1, 1997 s. 13);

         2005 r. – były w 19 oddziałach (Strażnica Nr 21, 2005 s. 27);

         2013 r. – były w 15 oddziałach (Królestwo Boże panuje! 2014 s. 204).

 

         Niedawno wspomniano też w jednym z filmów Towarzystwa Strażnica o likwidacji drukarni w Australii (druk przekazano do biura w Japonii).

         Wydaje się, że w związku z tym, że publikuje się w ostatnich latach coraz mniej czasopism papierowych, spowoduje to, lub nawet już to wywołało, likwidację kolejnych drukarni.

 

         W roku 1998 sprawę likwidacji kilku drukarni w Europie przedstawiono tak:

 

„Do lipca 1998 roku szereg krajów europejskich przestanie drukować czasopisma, na przykład Austria, Dania, Francja, Grecja, Holandia i Szwajcaria. Ciężar tych prac wezmą na siebie: Finlandia, Hiszpania, Niemcy, Szwecja, Wielka Brytania i Włochy. Dzięki temu uniknie się niepotrzebnych kosztów i będzie można lepiej gospodarować datkami na ogólnoświatową działalność” (Nasza Służba Królestwa Nr 6, 1998 s. 5).

 

         W Polsce drukowanie za czasów komuny miało miejsce tylko na ‘podziemnych powielaczach’ i w takich nieoficjalnych drukarniach, które nazywano „piekarniami” (patrz Rocznik Świadków Jehowy 1994 s. 233, 245). Wcześniej natomiast literatura sprowadzana była z USA i Szwajcarii, a dodruki książek i broszur robiono w polskich drukarniach komercyjnych (np. Harfa Boża 1921, 1930, są wersje z USA i krajowe). Obecnie literatura dla polskich Świadków Jehowy przybywa najczęściej z drukarni niemieckiej, ale czasem i z brytyjskiej lub włoskiej. Natomiast Biblię z roku 2018 wydrukowano w Japonii.

 

Farmy Strażnicy – likwidacja hodowli świń i produkcji żywności

 

         Jeszcze w roku 2001 pisano o „gospodarstwach rolnych” produkujących żywność dla Świadków Jehowy:

 

„Oprócz tego niedaleko miasteczka Wallkill w północnej części stanu Nowy Jork funkcjonuje kompleks złożony z gospodarstwa rolnego i drukarni. Tutaj drukuje się czasopisma StrażnicaPrzebudźcie się! oraz produkuje niektóre artykuły żywnościowe dla wolontariuszy, którzy wykonują swoje zadania w różnych miejscach. Otrzymują oni miesięcznie jedynie niewielką sumę na drobne wydatki” (Świadkowie Jehowy – kim są? W co wierzą? 2001 s. 11).

 

         Jak podano na Wikipedii, w roku 2008 zaprzestano na farmach hodowania zwierząt, w tym świń:

 

         „Do roku 1974 Farma Strażnicy w Wallkill przejęła główne zadania farm. W roku 2008 zrezygnowano z hodowli kurczaków, krów mlecznych oraz świń”.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Farmy_Stra%C5%BCnicy

 

         Jak podano na stronie internetowej Świadków Jehowy, jedną z farm sprzedano w roku 2015:

https://tv.jw.org/#pl/mediaitems/VODOrgHistory/pub-jwbrd_201509_3_VIDEO

 

         Od tego czasu na Farmach Strażnicy produkuje się tylko „pokarm duchowy”.

 

         Podobnie jak sprzedawano budynki Biur Oddziałów, tak też likwidowano Farmy Królestwa funkcjonujące przy niektórych z nich. Oto przykład z Filipin:

 

„Z czasem warunki się zmieniły i farma w San Pedro okazała się niepotrzebna. Większość artykułów żywnościowych dla rodziny Betel można było hurtowo kupić taniej, niż kosztowało ich wyprodukowanie na farmie. Dlatego postanowiono ją sprzedać. W roku 1991 należała już do nowego właściciela. Z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży pokryto część wydatków związanych z budową nowych obiektów oddziału” (Rocznik Świadków Jehowy 2003 s. 228).

 

Szkoła Gilead

 

         W roku 1961 Szkołę Gilead dla misjonarzy, którą utworzył w roku 1943 prezes Knorr (rektor), przeniesiono z Farmy Królestwa w South Lansing w stanie Nowy Jork w kolejne miejsce.

         Wpierw przeniesiona została do Brooklynu (1961, patrz Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 533), a później, od roku 1988, do dwóch innych miejscowości:

 

Przez sześć i pół roku Szkoła Gilead mieściła się w obiektach Towarzystwa Strażnica w Wallkill w stanie Nowy Jork. Jednakże w kwietniu 1995 roku została przeniesiona do nowego Centrum Szkoleniowego Towarzystwa Strażnica w Patterson w tym samym stanie” (Strażnica Nr 11, 1995 s. 19).

 

         Tworzone były też okresowo filie tej szkoły w Niemczech, Indiach i Meksyku (patrz Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 533).

 

Studio filmowe w Ramapo i inne miejsca z tym związane

 

         Tworzenie Studia filmowego w Ramapo zapowiedziano podczas Zebrania statutowego Towarzystwa Strażnica w roku 2019:

 

Plany nowego projektu budowlanego/Film (...) Świadkowie Jehowy planują umieścić całą produkcję materiałów audio-wideo w nowym obiekcie, który powstanie w miejscowości Ramapo (stan Nowy Jork). Działka znajduje się około trzech kilometrów od Biura Głównego w Warwick. Budowa ma się rozpocząć w 2022, a zakończyć w grudniu 2026 roku. W okresie największego natężenia prac budowlanych projekt będzie szacunkowo wymagał udziału 1500 ochotników dziennie.

https://www.jw.org/pl/wiadomosci/region/swiat/Zgromadzenie-statutowe-w-roku-2019-streszczenie-programu/

 

         Od tego czasu trwa budowa i zbieranie chętnych do prac budowlanych:

 

Czy możesz ofiarować swój czas i energię? (...)

OBEJRZYJ FILM PLANUJEMY NOWĄ BUDOWĘ (FRAGMENT), A NASTĘPNIE ODPOWIEDZ NA PYTANIA:

Jaki niespotykany wzrost produkcji filmów nastąpił od roku 2014?

Jaki projekt został zaplanowany w związku z coraz większym zapotrzebowaniem na filmy i w jakim okresie będzie on zrealizowany?

Jaka pomoc ochotników będzie potrzebna?

Dlaczego osoby, które chcą pomóc przy budowie w Ramapo, powinny wypełnić wniosek DC-50 i wziąć udział w miejscowej inwestycji LDPB?

Co wskazuje na to, że Jehowa kieruje tym przedsięwzięciem?

Jak możesz wspierać budowę w Ramapo, nawet jeśli sam nie weźmiesz w niej udziału?” (Chrześcijańskie życie i służba program zebrań wrzesień 2020 s. 7).

 

         Szerszy opis budowanego studia w Ramapo na podstawie filmów Towarzystwa Strażnica, zainteresowany znajdzie na Wikipedii w haśle Biuro Główne Świadków Jehowy, w dziale Centrum Audio-Wideo w Ramapo:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Biuro_G%c5%82%c3%b3wne_%c5%9awiadk%c3%b3w_Jehowy

 

         Towarzystwo Strażnica posiada też plan filmowy w Australii, o czym napisało w sierpniu 2022 roku na swojej stronie internetowej:

         https://www.jw.org/pl/wiadomosci/region/australia/Zdj%C4%99cia-do-1-odcinka-Dobrej-nowiny-wed%C5%82ug-Jezusa/

 

         Studio i plan zdjęciowy powstały też w „Mount Ebo niedaleko Patterson”. Napisano o tym na stronie internetowej Świadków Jehowy w sierpniu 2020 roku:

 

„Wiele naszych materiałów filmowych wymaga specjalistycznego sprzętu i scenografii. Na przykład plan zdjęciowy do materiału Nehemiasz: Radość od Jehowy jest waszą siłą powstał w studiu Mount Ebo niedaleko Patterson” (artykuł 3, pt. Produkcja materiałów filmowych na kongres regionalny w 2020 roku).

https://wol.jw.org/pl/wol/d/r12/lp-p/502500102?q=%22Produkcja+materia%C5%82%C3%B3w+filmowych%22&p=par

 

         Studio to utworzono dużo wcześniej, o czym mówiono podczas filmu z roku 2017:

https://www.jw.org/pl/biblioteka/materialy-wideo/#en/mediaitems/SeriesOrgAccomplishments/pub-mwbv_201712_4_VIDEO

 

         Teren ten Towarzystwo Strażnica nabyło już w roku 2015, o czym wspomniano w jednym z artykułów w Internecie:

 

„Towarzystwo Biblijne i Traktatowe Strażnica z Nowego Jorku, Inc. kupiło tę posiadłość za 6,1 miliona dolarów. Kupujący planuje wykorzystywać nieruchomość do własnych celów, w tym produkcji medialnej – poinformowała CBRE Group w komunikacie prasowym”.

https://patch.com/new-york/southeast/watchtower-bible-and-tract-society-buys-property-ebo-road-south

 

         Podczas audycji filmowej z roku 2024 powiedziano (24-25 min.), że od 2015 roku powstały studia filmowe w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, RPA i Australii:

https://www.jw.org/pl/biblioteka/materialy-wideo/#pl/mediaitems/StudioFeatured/pub-jwb-110_1_VIDEO

 

Sprzedaż domów mieszkalnych w celu „uproszczenia życia”

 

         W poprzedniej części artykułu zawarliśmy rozdział Sprzedaż domów mieszkalnych podczas „kampanii roku 1975”.

         Zbliżający się Armagedon, oczekiwany w roku 1975, powodował, że wielu Świadków Jehowy sprzedawało swoje domy i żyło za uzyskane pieniądze. Oddawali się wtedy w pełni pracy pionierskiej, głosząc „od domu do domu” po wsiach i miastach.

         Okazuje się, że w XXI wieku Towarzystwo Strażnica zaczęło zachęcać głosicieli do „upraszczania [sobie] życia”. Wiąże się z tym sprzedaż domów i oddawanie się do prac wskazanych przez organizację Świadków Jehowy. Podawane są „budujące przykłady” tych, co sobie „uprościli życie”:

 

„Pewna matka, która samotnie wychowywała córkę i starała się jej zaszczepiać prawdę, stopniowo upraszczała swe życie. Chociaż miała komfortowe warunki, przeprowadziła się do mniejszego domu, a potem do mieszkania w bloku. Dzięki temu mogła ograniczyć czas poświęcany na pracę i przeznaczyć go na służbę” (Nasza Służba Królestwa Nr 6, 2002 s. 4).

 

„Rozważając tę wypowiedź, doszli do wniosku: »Cokolwiek zrobimy, żeby uprościć życie, jest to warte poświęceń«. Sprzedali wielki dom, pozbyli się innych obciążeń i przeprowadzili do zboru, który potrzebował pomocy. Obecnie są pionierami, ale uczestniczą również w budowach Sal Królestwa i ochotniczo pomagają w pracach związanych z kongresami” (Strażnica 15.06 2014 s. 4).

 

„Pod wpływem wielu artykułów i doniesień na temat usługiwania tam, gdzie są większe potrzeby, on i jego rodzina postanowili uprościć życie. Sprzedali dom i przeprowadzili się do mieszkania” (Strażnica 15.09 2015 s. 25).

         Patrz też np. Strażnica 15.10 2015 s. 22.

 

„Mieli dobrą pracę i piękny dom. Mówią: »Chcieliśmy uprościć życie i poszerzyć zakres służby, ale obawialiśmy się, że nie będziemy szczęśliwi, mając mniej pieniędzy«. Co im pomogło pokonać ten strach? Zastanawiali się, jak wiele razy Jehowa dowiódł swojej miłości do nich. Przekonani o tym, że On zawsze się o nich zatroszczy, zrezygnowali z dobrze płatnej pracy. Sprzedali dom i przeprowadzili się do innej części kraju, gdzie potrzeba było więcej głosicieli” (Strażnica czerwiec 2022 s. 16).

 

         W kolejnej części artykułu kontynuujemy nasz temat.

  

Zgłoś artykuł

Uwaga, w większości przypadków my nie udzielamy odpowiedzi na niniejsze wiadomości a w niektórych przypadkach nie czytamy ich w całości

Komentarze są zablokowane