Jak Towarzystwo Strażnica kupowało publikacje spirytysty J. Grebera?
Jak Towarzystwo Strażnica kupowało publikacje spirytysty J. Grebera?
Początki powstawania Biblii Świadków Jehowy Towarzystwo Strażnica opisuje następująco:
„Dnia 2 grudnia 1947 roku Komitet Przekładu Biblii Nowego Świata rozpoczął prace nad tłumaczeniem, które miało być wierne oryginałowi oraz uwzględniać najnowsze wyniki badań naukowych nad niedawno odnalezionymi rękopisami biblijnymi, a jego język miał być łatwo zrozumiały dla współczesnego czytelnika” (Strażnica Nr 22, 2001 s. 7).
Tak więc w roku 1947 rozpoczęto prace nad Przekładem Nowego Świata.
Jak one wyglądały? Opisuje to nam jeden ze świadków tych wydarzeń:
„Biblia, jakiej używają Świadkowie Jehowy, zawiera liczne »poprawki«, aby mogła wykazać zgodność z doktrynalnymi zasadami sekty. Pewien Świadek Jehowy, który miał styczność z komitetem tłumaczy, powiedział, że jego członkowie – z Franzem na czele – siedzieli przy wielkim stole i mieli wokół siebie 30 różnych tłumaczeń Biblii. Analizowali werset za wersetem i wybierali takie warianty tłumaczeń, z którymi najbardziej się zgadzali. Często nawet korzystali z tekstu Johannesa Grebera, kapłana, który dokonał swego przekładu Biblii przy pomocy medium spirytystycznego” (Świadkowie Jehowy wobec polityki USA, syjonizmu i wolnomularstwa Robin de Ruiter, Kraków 2007, s. 31).
Czy rzeczywiście Komitet Przekładu Biblii Świadków Jehowy korzystał ze spirytystycznego źródła?
Zapewne tak, skoro później aż do roku 1983 Towarzystwo Strażnica podpierało wiarygodność swego tłumaczenia przekładem Nowego Testamentu spirytysty J. Grebera. Oto słowa tej organizacji, która w roku 1983 ogłosiła ‘publicznie’, że odrzuca już przekład spirytystyczny:
„Wersję tę przytaczano od czasu do czasu na poparcie sposobu, w jaki »New World Translation« (Przekład Nowego Świata) oraz inne miarodajne tłumaczenia Biblii oddają tekst Ewangelii według Mateusza 27:52,53 oraz według Jana 1:1. Niemniej jednak w roku 1980 ukazała się w przedmowie do »Nowego Testamentu« Johannesa Grebera wzmianka o istotnym znaczeniu, z której wynika, że tłumacz ten w poszukiwaniu sposobów wyjaśnienia trudniejszych fragmentów zdał się na »Boski świat duchów«. Powiedziano tam: »Jego żona, będąca medium Boskiego świata duchów, często pośredniczyła w przekazywaniu księdzu Greberowi trafnych odpowiedzi pochodzących od posłańców Bożych«. Uznano za niestosowne, by »Strażnica« korzystała z przekładu, który ma tak ścisłe powiązania ze spirytyzmem (Powt. Pr. 18:10-12). (...) dlatego nie ma potrzeby, by powoływać się w tej sprawie na tłumaczenie Grebera” (Strażnica Rok CIV [1983] Nr 22 s. 24).
Oczywiście Towarzystwo Strażnica nie powiedziało całej prawdy, gdyż nie w roku 1980 okazało się, że J. Greber był spirytystą, ale organizacja ta wiedziała o tym już w połowie lat 50. XX wieku (!), o czym sama pisała w swych publikacjach:
„Greber, były duchowny katolicki, stał się spirytystą i wydał książkę pod tytułem (...) /Komunikowanie się ze światem duchów, jego prawa i cel/ (1932 ...). W przedmowie podaje on typowe fałszywe wyjaśnienie: »Najważniejszą książką spirytystyczną jest Biblia...«” (Co Pismo Święte mówi o „życiu pozagrobowym”? 1958 [ang. 1955] s. 78-79).
Patrz też ang. Strażnica 01.10 1955 s. 603 (ten sam fragment).
„Niejaki Johannes Greber pisze we wstępie do swego przekładu Nowego Testamentu, wydanego w roku 1937: »Byłem księdzem katolickim i do czterdziestego ósmego roku życia w ogóle nie wierzyłem w możliwość kontaktu ze światem duchów Bożych. Potem jednak nastał dzień, kiedy niechcący zrobiłem pierwszy krok w kierunku takich kontaktów. Przeżyłem rzeczy, które aż do największych głębi wstrząsnęły moim jestestwem. (...) Przeżycia swe opisałem w książce, która ukazała się w języku niemieckim i angielskim, a nosi tytuł: ‘Komunikowanie się ze światem duchów, jego prawa i cele’.« (...) W przedmowie do ostatnio wspomnianej książki były ksiądz Greber powiada: »Biblia jest najwybitniejszą książką spirytystyczną.« Kierując się takim wrażeniem Greber stara się swemu przekładowi Nowego Testamentu nadać nutę jak najbardziej spirytystyczną. (...) Rzecz całkiem oczywista, że w dokonaniu takiego przekładu pomagali byłemu księdzu »duchowie«, w których wierzy” (Strażnica Nr 8, 1961 s. 3 [ang. 15.02 1956 s. 110-111]).
Tu należy dodać, że nie tylko w połowie lat 50. XX wieku Towarzystwo Strażnica znało spirytystę J. Grebera, ale co najmniej już w roku 1947, gdy rozpoczynano prace nad Przekładem Nowego Świata, jak wspomnieliśmy to powyżej.
Książka spirytysty J. Grebera ukazała się, jak podano powyżej, już w roku 1932 (ang. i niem. wersja) i Świadkowie Jehowy ją nawet znali i cytowali w latach 50. XX wieku.
Natomiast w roku 1937 powstała niemiecka i angielska wersja jego Nowego Testamentu, która będzie przez lata wielokrotnie przywoływana przez Towarzystwo Strażnica, aż do roku 1982 (ostatni raz patrz przywołany tekst Mt 27:52-53 w Hilfe zum Verständnis der Bibel 1982 t. 3, s. 465 [to niemiecka wielotomowa wersja angielskiego leksykonu Aid to Bible Understanding 1971 s. 1134]).
Wszystkie te wspomniane powyżej kwestie opisaliśmy szeroko wcześniej w kilku naszych artykułach, do których odsyłamy zainteresowanych. Oto te najważniejsze teksty:
Nowy Testament spirytysty J. Grebera i Biblia Towarzystwa Strażnica (cz. 1 i 2);
„Wzbudzeni święci” czy „podniesione zwłoki” – różne interpretacje tekstu Mt 27:52-53 ze spirytystą J. Greberem w tle;
Czy „pewien nowoczesny przekład niemiecki” to Nowy Testament spirytysty J. Grebera? (http://www.piotrandryszczak.pl/biblia_swiadkow_jehowy.html ).
W tym zaś artykule poświęcimy uwagę pewnym epizodom związanym z zakupem publikacji spirytysty J. Grebera przez Towarzystwo Strażnica.
Tak się bowiem składa, że wiele lat temu wypłynęły z biura tej organizacji kopie związane z korespondencją z fundacją nieżyjącego już spirytysty.
Zakup publikacji spirytysty J. Grebera przez Towarzystwo Strażnica
W grudniu 1980 roku, w niecałe 2,5 roku przed wycofaniem się z powoływania się na Nowy Testament spirytysty J. Grebera, Towarzystwo Strażnica złożyło zamówienie do jego fundacji. Wcześniej otrzymało z niej zamówioną spirytystyczną książkę i wspomniany przekład biblijny.
Teraz organizacja Świadków Jehowy pyta o kolejne egzemplarze spirytystycznego Nowego Testamentu. Poniżej zamieszczamy tłumaczenie tego potwierdzenia otrzymania książek i zarazem kolejnego zamówienia.
ZAREJESTROWANE NOWOJORSKIE TOWARZYSTWO BIBLIJNE I TRAKTATOWE – STRAŻNICA
EG : ESF 20 grudnia 1980 r.
FUNDACJA PAMIĘCI JOHANNESA GREBERA
139 Hillside Ave.
Teaneck, NJ 07666
Szanowni Panowie:
Niniejszym potwierdzamy odbiór dwóch książek, które Panowie ostatnio nam przesłaliście: Nowego Testamentu w przekładzie Johannesa Grebera, oraz jego książki Communication with the Spirit World of God (Porozumiewanie się z duchowym światem Bożym).
Jesteśmy wdzięczni za przesłanie nam tych tomów. Od szeregu lat wiemy o istnieniu przekładu Johannesa Grebera, a nawet czasami cytowaliśmy go. Jednakże trudno jest zdobyć egzemplarze tego tłumaczenia. Z uwagi na to, że w budynkach naszego Biura Głównego mamy cztery biblioteki, z których korzystają członkowie naszego personelu, a wśród nich pisarze naszych czasopism i książek, zastanawiamy się nad tym, czy można otrzymać dodatkowe egzemplarze tego Nowego Testamentu.
Wszelkie informacje prosimy kierować do naszego Działu Redakcyjnego (Writing Department), Biurko EG.
Z poważaniem,
Zarejestrowane Nowojorskie Towarzystwo Biblijne i Traktatowe – Strażnica
Poniżej zamieszczamy też angielski tekst oryginalny tego zamówienia.
Skan tego listu znajduje się tu:
http://www.piotrandryszczak.pl/pewien-nowoczesny-przeklad-niemiecki.html
Informacja dla pytającego o Nowy Testament spirytysty J. Grebera
W niecały rok później Towarzystwo Strażnica otrzymało zapytanie od swego czytelnika o to, gdzie można nabyć Nowy Testament spirytysty J. Grebera. Odpowiedź tej organizacji jest wymijająca, jakby nikt w niej nie znał miejsca zamawiania tego przekładu biblijnego, choć Świadkowie Jehowy sami go zamawiali. Odesłano pytającego pod nieaktualny adres podając, że „jest to jedyna informacja, jaką posiadamy” lub wskazano na poszukiwania w antykwariacie.
Poniżej zamieszczamy tłumaczenie tego listu.
ZAREJESTROWANE NOWOJORSKIE TOWARZYSTWO BIBLIJNE I TRAKTATOWE – STRAŻNICA
EW : ESG 10 grudnia 1981 r.
Keith Morse
10 Plaza Square
St. Louis, MO 63103
Drogi Przyjacielu:
Otrzymaliśmy niedawno twój list, i korzystając z okazji udzielamy odpowiedzi na twoje pytanie, której od nas oczekujesz.
Odnosząc się do twego pytania o publikowanie Nowego Testamentu Johannesa Grebera, musimy Cię poinformować, że nie publikujemy tej książki, ani nie prowadzimy jej sprzedaży. Zgodnie z twoimi komentarzami, na stronie tytułowej egzemplarza tej książki z naszej biblioteki obok roku 1937 jest podana nazwa jej wydawców, to jest John Felsberg, Inc. (Spółka Akcyjna Johna Felsberga), 88 N. Fourth Ave., New York, NY. Jest to jedyna informacja, jaką posiadamy, i możemy jedynie zasugerować, że pomocą dla Ciebie będą poszukiwania w antykwariacie.
Dołączamy nasze najlepsze życzenia.
Z poważaniem,
Zarejestrowane Nowojorskie Towarzystwo Biblijne i Traktatowe – Strażnica
Poniżej zamieszczamy też angielski tekst oryginalny odpowiedzi dla pytającego.
Skan tego listu znajduje się tu:
http://www.piotrandryszczak.pl/pewien-nowoczesny-przeklad-niemiecki.html
Podsumujmy więc, to co wiemy na dziś w powyższych kwestiach.
1. Towarzystwo Strażnica przez całe lata w swych publikacjach krytykowało spirytyzm, jeszcze zanim w roku 1932 powstało spirytystyczne dzieło J. Grebera (patrz np. ang. Złoty Wiek 12.11 1930 s. 104; ang. Złoty Wiek 13.04 1932 s. 428).
2. W roku 1932 spirytysta J. Greber wydaje swoją książkę spirytystyczną pt. Komunikowanie się ze światem duchów, jego prawa i cele po niemiecku i angielsku (patrz ang. Strażnica 01.10 1955 s. 603).
3. W roku 1937 spirytysta J. Greber wydaje swój Nowy Testament po niemiecku i angielsku (patrz Strażnica Nr 8, 1961 s. 3 [ang. 15.02 1956 s. 110-111]).
4. W roku 1947 Towarzystwo Strażnica sięga po Nowy Testament spirytysty J. Grebera podczas opracowywania swego przekładu wydanego w roku 1950 (patrz powyżej).
5. W roku 1949 Towarzystwo Strażnica dwa razy cytowało prawdopodobnie tekst Nowego Testamentu spirytysty J. Grebera, ale nie wymieniając jego nazwiska (cytowano jako „niedawny przekład niemiecki”; patrz Awake! 22.04 1949 s. 25; Awake! 08.10 1949 s. 23).
6. W roku 1955 Towarzystwo Strażnica po raz pierwszy wymienia z nazwiska i profesji spirytystę J. Grebera oraz jego dzieła (patrz ang. Strażnica 01.10 1955 s. 603; Co Pismo Święte mówi o „życiu pozagrobowym”? 1958 [ang. 1955] s. 78-79).
7. W roku 1961 Towarzystwo Strażnica w sprawie tekstu Mt 27:52-53 powołuje się na „pewien nowoczesny przekład niemiecki”, który okazał się być przekładem spirytysty J. Grebera (patrz niemiecki tekst J. Grebera i cytat w niemieckiej Strażnicy 15.03 1961 s. 187 [identyczne słowa]).
8. W latach 1962-1982 Towarzystwo Strażnica oficjalnie w swoich publikacjach cytuje Nowy Testament J. Grebera, podpierając jego autorytetem swój przekład Biblii, ale nie podając, że on jest spirytystą (patrz np. „Słowo” – kogo miał na myśli apostoł Jan? 1965 [ang. 1962] s. 5; “Make Sure of All Things; Hold Fast to What Is Fine” 1965 s. 489; Aid to Bible Understanding 1971 s. 1134; “Vergewissert euch aller Dinge; haltet an dem fest, was vortrefflich ist” 1974 s. 119; Strażnica Rok XCVIII [1977] Nr 21 s. 24; Strażnica Rok C [1979] Nr 4 s. 24; Hilfe zum Verständnis der Bibel 1982 t. 3, s. 465).
9. W roku 1980 Towarzystwo Strażnica znów zakupuje w fundacji zmarłego spirytysty J. Grebera jego spirytystyczną książkę i przekład Nowego Testamentu oraz składa kolejne zamówienie (kopia patrz powyżej). Chce tym sposobem zaopatrzyć swoje pozostałe biblioteki w jego przekład biblijny.
10. W roku 1981 Towarzystwo Strażnica nie podaje pytającemu pełnej informacji na temat możliwości nabycia Nowego Testamentu spirytysty J. Grebera, choć samo zamawiało wcześniej ten produkt co najmniej dwa razy (kopie patrz powyżej).
11. W roku 1983 Towarzystwo Strażnica odrzuca powoływanie się na spirytystę J. Grebera i jego Nowy Testament (patrz Strażnica Rok CIV [1983] Nr 22 s. 24).
12. Po roku 1983 Towarzystwo Strażnica nadal uczy do dziś tak, jak spirytysta J. Greber i jego Nowy Testament (np. w sprawie Mt 27:52-53, J 1:1, Hbr 1:8).
13. Od roku 1985, aż do dziś, Towarzystwo Strażnica przywołuje na poparcie swego tekstu J 1:1 innego spirytystę Johna S. Thompsona (patrz np. The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985 s. 1139; Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata 1994 s. 414; Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata – język węgierski 2003 s. 1821; język rumuński 2006 s. 1690; język rosyjski 2008 s. 1741; język turecki 2011 s. 1761; język chorwacki 2011 s. 1697). Organizacja ta jednak nie wspomina o jego spirytystycznej działalności (patrz American Quaterly Review 1830 t. 8, s. 227-245, http://piotrandryszczak.pl/john-s-thompson-spirytysta-autorytet-dla-swiadkow-jehowy.html ).
Widzimy z powyższego, jak różne są działania Towarzystwa Strażnica. Niby krytykuje ono spirytyzm, a z drugiej strony cytuje na poparcie swoich tez Nowy Testament spirytystów takich jak J. Greber i John S. Thompson. Organizacja ta czasem robi to w ‘ukryciu’, cytując anonimowe przekłady biblijne, a innym razem cytuje ich jawnie, ale nie podaje kim są ci, których przywołuje.