Co powiedział Pastor Russell – nowa edycja książki pt. Co kaznodzieja Russell odpowiadał na zadawane jemu liczne pytania
Co powiedział Pastor Russell – nowa edycja książki pt. Co kaznodzieja Russell odpowiadał na zadawane jemu liczne pytania
Na rok przed setną rocznicą śmierci C. T. Russella (1852-1916) badacze Pisma Świętego podtrzymujący jego naukę wydali w roku 2015 nową edycję książki pt. Co powiedział Pastor Russell, która pierwotnie ukazała się po angielsku w roku 1917, a po polsku w latach 1947 i 1989. Było to także na dwa lata przed setną rocznicą wydania pierwszej angielskiej wersji (What Pastor Russell Said).
Wprowadzenie
Świadkowie Jehowy prawie już zapomnieli o swoim założycielu i prezesie Towarzystwa Strażnica. Nawet niedawno zmienili swoją naukę dotyczącą znaczenia C. T. Russella i zmarginalizowali jego działania. Nie dziwi to, gdyż już po roku 1927 zaprzestali wydawać dzieła twórcy Towarzystwa Strażnica i swego byłego prezesa.
W lipcu 2013 roku podano następującą nową naukę:
„Rodzi to intrygujące pytanie: Czy przed rokiem 1914 Badacze Pisma Świętego byli ustanowionym narzędziem, poprzez które Chrystus miał karmić swoje owce? Odpowiedź brzmi: Nie.” (Strażnica 15.07 2013 s. 18-19).
„W roku 1919, gdy nastąpiło duchowe odrodzenie, Jezus wybrał spośród nich wykwalifikowanych namaszczonych braci, żeby działali jako niewolnik wierny i roztropny, i ustanowił ich nad swoją czeladzią” (jw. s. 23).
Przypomnijmy, że wcześniej nauczano następująco o C. T. Russellu:
„Biorąc pod uwagę owoce, jakie przyniosły starania brata Russella i jego współtowarzyszy, nie ulega najmniejszej wątpliwości, że kierował nimi święty duch Jehowy. Dali dowody przynależności do niewolnika wiernego i roztropnego” (Strażnica Nr 10, 1995 s. 17).
„Nie ulega wątpliwości, że pierwszy prezes tej korporacji, C. T. Russell, był nader użytecznym narzędziem Jehowy w czasie, kiedy wśród prawdziwych czcicieli Boga na ziemi przywracano podstawowe prawdy biblijne” (Strażnica XCVIII [1977] Nr 8 s. 4).
„W przeciwieństwie do wielu współczesnych sobie osób o zapędach reformatorskich Russell nie głosił nowego sposobu przystępowania do Boga (...) Jako posłuszne narzędzie w rękach Bożych odrzucał wszelką pokusę, by jego »własna świeca« przesłoniła światło od Boga” (Przebudźcie się! Nr 3, 1990 s. 20).
Jednak dla różnych grup badaczy Pisma Świętego, które wyodrębniły się z Towarzystwa Strażnica po śmierci C. T. Russella, były prezes tej organizacji ciągle jest „sługą wiernym i roztropnym” (Mt 24:45). Z tego powodu nadal wydają one dawne dzieła swego lidera, zwanego Pastorem.
Po polsku w niedawnym czasie opublikowano następujące książki:
Pokarm dla myślących chrześcijan Białogard 2010 (ang. 1881).
Kazania Pastora Russella Białogard 2012 (ang. 1917).
Co powiedział Pastor Russell czyli jego odpowiedzi na liczne pytania zadawane mu na spotkaniach ze słuchaczami oraz kierowane do redakcji „The Watch Tower” Białogard 2015 (ang. 1917).
Te dwie pierwsze książki pierwotnie były wydane przez Towarzystwo Strażnica właśnie w latach 1881 i 1917.
O jednej z nich opublikowaliśmy artykuł pt. Kazania Pastora Russella – wybrane zagadnienia.
(http://www.piotrandryszczak.pl/polemika2a/kazania-pastora-russella-wybrane-zagadnienia.html ).
Prócz tego od niewielu lat wydawane jest w Polsce czasopismo pt. Straż, w którym publikowane po polsku są dawne artykuły C. T. Russella, tłumaczenia z angielskich Strażnic:
„Jego wznowienie w 2008 r. ma w zamyśle zachowanie stuletniej równoległości z czasopismem The Watch Tower” (Straż Nr 3, 2015 s. 50).
Od kilkunastu lat wydawane były też przez inne badackie wydawnictwo nowe edycje Wykładów Pisma Świętego, tak zwane sześć Tomów (ostatnio w latach 1992-2010 [ang. oryginały 1886-1904]).
Przypomnijmy że starsza wersja omawianej książki ukazała się w roku 1947 w USA (Chicago, wyd. Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego) pt. Co kaznodzieja Russell odpowiadał na zadawane jemu liczne pytania, a dodruk jej został wydany w Krakowie w roku 1989.
Jest to dzieło jednego z sekretarzy C. T. Russella. Po angielsku wydał je w roku 1917 Leslie W. Jones (lekarz z zawodu). Jego oryginalny tytuł to What Pastor Russell Said. His answer to hundreds of questions, choć znana jest też pod określeniem Question Book (dziś wydawcą jej jest badackie wydawnictwo Chicago Bible Students z USA).
Aby uwiarygodnić to źródło odpowiedzi C. T. Russella na zadawane mu pytania podajemy, że angielski skorowidz do publikacji Towarzystwa Strażnica, obejmujący lata 1986-1990 (Watch Tower Publications Index 1986-1990, 1992), na stronie 113 pod hasłem Convention Reports (Sprawozdania z kongresów) wymienia L. W. Jonesa jako autora sprawozdań kongresowych (konwencyjnych) z lat 1905-1916. Był on zapewne jedną z najbardziej zaufanych osób C. T. Russella, choć po jego śmierci dość szybko opuścił Towarzystwo Strażnica (wygłaszał też mowę pogrzebową). W roku 1919 już kto inny sporządzał raporty z konwencji.
W jednej z publikacji badaczy Pisma Świętego tak oto wspomniano jego dalsze losy:
„W latach dwudziestych przestał współpracować z Towarzystwem na Brooklynie, ale pozostał w społeczności braterskiej jako starszy w niezależnym zborze badaczy Pisma Świętego w Chicago, aż do śmierci 26 listopada 1946 r.” (Straż Nr 2, 2012, art. pt. Uczestnicy podróży).
Wspomniana książka zawiera pytania do C. T. Russella i jego odpowiedzi z lat 1905-1916 opublikowane w angielskich Strażnicach lub pochodzące z kongresów (zwanych wtedy konwencjami), a ujęte w raportach z nich. Zainteresowany może więc odnaleźć odpowiedniki angielskie cytowanych po polsku tekstów wprost w publikacjach Towarzystwa Strażnica (pewna część pytań i odpowiedzi z omawianej książki została zamieszczona w polskich Strażnicach z lat 1919-1921).
Przypomnijmy, że starszą polską wersję omawianej książki omówiliśmy kilka lat temu w artykule pt. „Co kaznodzieja Russell odpowiadał na zadawane jemu liczne pytania”.
Zalety nowej edycji
W naszym artykule poniżej opisujemy, co nowego zawiera wersja z roku 2015.
Obecna edycja poszerzona została o 233 pytania (publikowane od strony 741) i ma ich razem 1410 (Co powiedział Pastor Russell 2015 s. 855). To identycznie jak angielska wersja dostępna w Internecie.
Główna treść zawarta jest na 853 stronach, a na dalszych (do strony 1036) znajdują się następujące dodatki:
Od redakcji wydania 2015 (s. 854-856).
Słowniczek wyrażeń o specjalnym znaczeniu (s. 856-858).
Spis 1410 tytułów pytań w kolejności występowania (s. 859-885).
Spis 1410 tytułów pytań w porządku alfabetycznym (s. 886-912).
Skorowidz haseł (1364 odsyłacze) (s. 913-1020).
Skorowidz cytatów biblijnych (2820 odnośników do Biblii) (s. 1021-1035).
Spis treści (s. 1036).
Na stronie 3 zamieszczono dawny wstęp wydawcy (O powstaniu „Książki pytań”), czyli L. W. Jonesa, oraz krótką notkę o nim.
Na stronie 4 widnieje Przedmowa do pierwszego wydania polskiego z 1947 roku.
Ciekawe jest to, że ani słowem nie wspomniano w tej nowej książce o wydaniu z roku 1989 (Kraków)!
Pytania i odpowiedzi w książce pochodzące z angielskiego czasopisma Strażnica oznakowano literą „Z” (od Zions Watch Tower).
Przykładowo słowa „Pytanie (1912-Z)” oznaczają, że pytanie to zostało zadane C. T. Russellowi w roku 1912 i znajduje się ono wraz z odpowiedzią w czasopiśmie Strażnica w wydaniu angielskim w tamtym roku.
Takie same oznakowanie, ale bez litery „Z”, określa, że pytanie wraz z odpowiedzią zawarte jest w angielskim sprawozdaniu kongresowym (Convention Reports) z podanego roku (lata 1905-1916).
Walorem nowego wydania jest to, że polska wersja ma układ treści według stron z edycji angielskiej. Znaczy to, że w obu wydaniach te same pytania widnieją na tych samych stronach książek. To ułatwia znajdywanie odpowiedników w obu językach.
Tych dwóch udogodnień nie zawierały obie polskie wersje z lat 1947 i 1989.
Owszem, po każdej odpowiedzi podawano stronę angielską, która jej odpowiada, ale pytania były uszeregowane według polskiego nazewnictwa, a nie według słów angielskich.
Jak wspomnieliśmy, walorem nowej edycji jest dodanie 233 pytań i odpowiedzi do C. T. Russella, choć nie podano, w którym roku dołączono je do edycji angielskiej. Prawdopodobnie nie dodał ich Leslie W. Jones (pierwotny wydawca), lecz po jego śmierci (zm. 1946) inni badacze Pisma Świętego zrobili to, jak wynika z poniższych słów:
„W późniejszym okresie do zbioru opublikowanego przez dra L. W. Jonesa dołożony został zestaw 233 kolejnych pytań, których źródła i daty nie zostały niestety podane. (...) Niniejsze wydanie zostało także uzupełnione o dodatkowe 233 pytania z późniejszego dodatku do angielskiej książki »What Pastor Russell Said«, które nie znalazły się w pierwszym wydaniu polskiej »Książki pytań«” (Co powiedział Pastor Russell 2015 s. 854-855).
Dodatkowe 233 pytania (Dodatek od strony 741) mają swoją odrębną alfabetyczną kolejność (od hasła Adam do Świat), niezwiązaną z zasadniczą częścią książki.
Ciekawe jest to, że dwa pytania dotyczące chronologii z części zasadniczej z edycji z roku 2015 nie zostały ujęte wcześniej w wersji z roku 1947 (tekst angielski z roku 1917 je zawiera)! Czyżby przez przypadek? Chodzi o proroctwa, które się nie spełniły. Oto one:
„Pytanie (1910) – Czy wszyscy usprawiedliwieni zostaną przyjęci przed końcem października 1910, pozostawiając pozostałe lata na zgromadzenie Wielkiego Grona?
Odpowiedź – Według mojego zrozumienia Wielkie Grono już istnieje i nie będzie gromadzone w jakiś szczególny sposób, a jedynie objawione. Babilon upadnie i to nimi wstrząśnie, ponieważ nie mieli wystarczająco dużo odwagi, by z niego wyjść, więc kiedy jego mury upadną, będą wolni, ale będzie już za późno, by uzyskać szczególną nagrodę. Mam taką myśl, że być może Kościół pozostanie tutaj do października 1914, także Wielkie Grono, i że Babilon upadnie do tego czasu, co zniszczy wszelkie bariery itd. i uwolni Wielkie Grono. Spodziewamy się, że do tego czasu Malutkie Stadko będzie przemienione” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 106-107).
„Pytanie (1908) – Czy zgadzasz się z myślą, że najcięższy ucisk będzie trwał od 1914 do 1915 r. – jeden rok?
Odpowiedź – Zgadzam się z tą myślą. Według naszego zrozumienia tej sprawy najcięższy ucisk, jego anarchistyczna część, powinien być spodziewany około października 1914 roku. Zgadzam się z tą myślą, bo chociaż Biblia nic nie mówi o tym, że będzie to trwało jeden rok, to nie wiem, jak mogłoby to być dłużej niż rok. Wydaje się, że rok byłby granicą ludzkiej wytrzymałości, chociaż nie znam żadnego wersetu, który mówiłby, że będzie to trwało rok” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 717).
Prócz tego edycja z roku 2015 zawiera trzy pytania dotyczące służby wojskowej i wojny, których również nie ma w edycji z roku 1947 (i z 1989 r.)!
Być może drukujący książkę w USA badacze wiedzieli, że polska cenzura czasów głębokiej ‘komuny’ w roku 1947 nie przepuści treści, które krytycznie patrzyły na wojsko.
Oto te trzy pytania, których odpowiedzi nie cytujemy z powodu ich obszerności:
„Pytanie (1916) – Jakie powinno być nasze stanowisko względem służby wojskowej itp.” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 491-492).
„Pytanie (1915) – Czy odmówienie służby wojskowej byłoby popełnieniem samobójstwa, skoro wiemy, że idzie się za to pod sąd wojskowy i zostaje się rozstrzelanym?” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 731).
„Pytanie (1916-Z) – Mam problem, w którym czuję, że mógłbyś mi pomóc. Jak wiesz, będziemy mieli obowiązkową służbę wojskową. Mam siedemnaście lat i jeżeli ucisk nie zakończy się, zanim osiągnę dziewiętnaście lat, to czuję, że wolałbym raczej być zastrzelony jako »zdrajca«, niż sprzeciwiać się Boskiemu przykazaniu. Czy jest jakiś sposób, w jaki moglibyśmy bronić naszych najbliższych bez konieczności posuwania się do morderstwa? Jestem mocno zagubiony, a bardzo chcę uczynić to, co właściwe. Postąpię, jak doradzisz, gdyż mocno wierzę w to, że Bóg używa cię, by oświecać tych, którzy pragną się uczyć. Mam nadzieję, że nie zająłem za dużo czasu” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 731).
Przynajmniej w jednym miejscu edycja z roku 2015 wyprostowała błędną informację z wersji z roku 1947 (zmieniono rok 1914 na 1915, zgodnie z oryginałem angielskim). Oto te słowa z pytania z roku 1910:
„Wierzymy w nie, wierzyliśmy od początku i działamy według tego wierzenia. Lecz gdy październik 1914, lub październik 1920 nadejdą a wielkiego ucisku nie będzie i Kościół nie zostanie przemieniony, to jeszcze wiara nasza w Boski plan wieków nie zostanie zburzona ani na chwilę” (Co kaznodzieja Russell odpowiadał na zadawane jemu liczne pytania 1947 s. 404).
„Wierzymy w nie; wierzyliśmy od początku i działamy według tego przekonania. Lecz gdy nadejdzie październik 1915 lub październik 1920, a wielkiego ucisku nie będzie i Kościół nie zostanie przemieniony, to nasza wiara w Boski plan wieków ani na chwilę nie zostanie zachwiana” (Co powiedział Pastor Russell 2015 s. 556).
We have believed them from the first; we are acting upon that belief. But, my dear friends, if October, 1915, came, or October, 1920, came, and no great time of trouble, and no change of all the Church came, it would not overthrow my faith in the divine plan of the ages for a moment. (What Pastor Russell Said 1917 s. 556).
W nowej wersji poprawiono zgodnie z angielskim oryginałem rok zadania pytania na „1910” (s. 584), zamiast „1909”, według starszej wersji (s. 793).
Podajemy też adres internetowy, gdzie zamieszczona jest przez badaczy Pisma Świętego angielska wersja omawianej książki (What Pastor Russell Said [Question Book]):
http://mostholyfaith.com/Beta/bible/QB/Index.asp
Wady nowej edycji
Jakie wady zauważyliśmy w omawianej nowej edycji książki?
Otóż w niektórych kwestiach wydawcy nie byli wierni oryginalnym słowom C. T. Russella.
Na przykład w rozszerzonej wersji angielskiej (takiej jak polska edycja z roku 2015) imię Jehovah widnieje 52 razy.
W polskiej wersji z roku 1947 (w której nie ma jeszcze dodanych 233 pytań) forma Jehowa występuje 37 razy (tak wskazują wyszukiwarki w wersjach PDF).
Takiego imienia Boga używał C. T. Russell w swoich publikacjach.
Natomiast wydawcy edycji z roku 2015 zamienili w prawie wszystkich miejscach imię Jehovah czy Jehowa na określenia i tytuły „Pan Bóg”, „Pan” czy „Bóg”. Tam zaś, gdzie wspomniane imię było koniecznie potrzebne, zamieniono je na tetragram JHWH (patrz s. 358-361).
W Skorowidzu haseł natomiast jeden raz widnieje imię Jehowa, ale z odsyłaczem do JHWH:
„Jehowa – zob. JHWH” (s. 937).
„Jahwe – zob. JHWH” (s. 936).
„JHWH [wymieniono 10 odsyłaczy do stron 358-361]” (s. 938).
Nie chodzi nam o to, która wersja hebrajskiego imienia Boga jest właściwa, tylko o to, że wskazano inne imię niż używał C. T. Russell i nie zaznaczono ingerencji w tekst we wstępie, czy chociażby w jakimś przypisie.
Zaskakująca jest też opinia wydawców wyrażona w następujących słowach:
„I tutaj polscy Badacze często ze zdumieniem stwierdzali, że na jedno i to samo pytanie pojawiały się niekiedy różne odpowiedzi. Dzięki temu każda ze stron prowadzonych od lat dyskusji mogła wyszukać w tej książce argumenty wspierające jej właśnie pogląd” (Co powiedział Pastor Russell 2015 s. 855).
To stwierdzenie nie wystawia to C. T. Russellowi dobrej opinii.
Pytania dodane
Z 233 pytań dodanych (Dodatek) w nowej edycji omawianej książki kilka wnosi nowe treści lub uzupełnia materiał, którego nie było w tekście zasadniczym z roku 1917. Dla nas istotne są następujące pytania i odpowiedzi, które fragmentarycznie w mniejszym lub większym stopniu poniżej cytujemy.
Wielka Piramida i Melchizedek
„Pytanie – »Dnia onego stanie ołtarz Pański...« (Izaj. 19:19-20). Jak należy rozumieć ten werset?
Odpowiedź – Jest tylko jedna budowla na ziemi, która mogłaby jakimś sposobem spełnić wymagania tego tekstu i jest nią Wielka Piramida w Egipcie. (...) Niedawne badania wewnętrznych korytarzy i komnat ujawniły fakt, że tworzą one wspaniały system symboli, w których zarysowany jest cały plan zbawienia ukazany w Piśmie Świętym. Ponieważ jest ona tak wspaniałym »świadkiem« dzięki temu, że niezwykle wyraźnie potwierdza nauki Pańskiego Słowa, staje się teraz znana jako »Kamienna Biblia«. Melchizedek, »kapłan Boga Najwyższego«, jest uważany za jej budowniczego, a datę jej powstania ustalono na rok 2170 p.n.e. Jest to zatem najstarsza budowla na ziemi” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 742-743).
Poświęcenie niemowląt
„Pytanie – Czy umiesz mi wskazać, gdzie w Piśmie Świętym mogę znaleźć miejsce świadczące o tym, że nasz Pan miał czterdzieści dni, gdy został przyniesiony przez swoich rodziców [do świątyni] w celu ofiarowania Go Niebiańskiemu Ojcu? Czy jest to podstawa zwyczaju praktykowanego przez niektóre osoby przynoszące dzieci do Pana?
Odpowiedź – Jak czytamy (...) (Łuk. 2:21-23) (...) Wierzymy, że ten żydowski zwyczaj stanowi w znacznym stopniu podstawę dla usługi poświęcenia [dzieci] praktykowanej przez niektórych z Pańskiego świętego ludu w obecnym czasie (zob. też 1 Sam 1:22-28)” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 757-758; w ang. consecration services).
Żyjący Enoch (Henoch)
„Pytanie – W Hebr. 11:5 czytamy, że Enoch został przeniesiony, aby nie oglądał śmierci. Następnie w trzynastym wersecie [Hebr. 11:13] czytamy, że oni wszyscy UMARLI według wiary i odnosi się to do postaci wspomnianych w poprzednich wersetach. Czy to dotyczy także Enocha? Jeżeli tak, to proszę o pogodzenie tych dwóch stwierdzeń.
Odpowiedź – Na podstawie wersetów z 1 Księgi Mojżeszowej (1 Mojż. 5:22-24) oraz słów apostoła z piątego wersetu jedenastego rozdziału Listu do Hebrajczyków (Hebr. 11:5) wierzymy, że Pan przeniósł Enocha aby nie oglądał śmierci i że życie Enocha zostało w jakiś sposób zachowane. Ponieważ Pismo Święte nie mówi, gdzie Pan umieścił Enocha, żeby nie oglądał śmierci, bezsensownym byłoby ustalanie, gdzie go szukać.” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 773).
Plejady i Wielka Piramida
„Pytanie – Jak można wytłumaczyć słowa z Ijoba 38:31 (NB): »Czy możesz związać pęk Plejad albo rozluźnić pasek Oriona?«
Odpowiedź – Ten fragment z Pisma Świętego, jak i wszystkie inne natchnione słowa od Pana, jest głęboki w swoim znaczeniu. (...) W najpotężniejszej strukturze kiedykolwiek wzniesionej przez człowieka, a jednocześnie w najstarszym budynku na ziemi, monumencie, który ma przeszło cztery tysiące lat, w Wielkiej Piramidzie w Egipcie, ukryte zostały w jej wymiarach i zarysowane w jej komnatach i korytarzach naukowe fakty, takie jak liczba dni w roku słonecznym z dokładnością aż do ułamka, średnia odległość Ziemi od Słońca, a także liczba lat w cyklu precesji. Lecz cechą zwieńczającą wszystkie naukowe fakty w niej przedstawione jest ta odkryta przed kilkoma laty: Plejady, najsławniejsza ze wszystkich niebieskich grup gwiazd, stanowią centrum wszechświata, dookoła którego krążą wszystkie ciała niebieskie w przestrzeni, tak jak Ziemia i planety krążą dookoła Słońca, tworząc Układ Słoneczny. Jakże głębokie znaczenie zawarto w tych wspaniałych słowach Ijoba: »Czy możesz związać pęk Plejad?«.” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 813).
Czyściec według C. T. Russella
„Pytanie – Czy jest takie miejsce jak czyściec i gdzie są na to dowody w Piśmie Świętym?
Odpowiedź – Słowo »czyściec« [ang. purgatory] pochodzi z języka łacińskiego i przede wszystkim oznacza miejsce oczyszczenia, czynienia czystym. (...) Nic nam nie wiadomo o tym, żeby pogląd ten znajdywał potwierdzenie w Biblii. Jednakże warunki charakteryzujące czyściec przedstawione są w nauce Pisma Świętego. Staje się to bardzo jasne dla wszystkich oświeconych badających Biblię, że podczas okresu panowania Chrystusa na ziemi przez okres tysiąca lat – kiedy Szatan będzie związany, a poznanie Pana napełni całą ziemię, jak wody pokrywają głębiny – narody ziemi nauczą się sprawiedliwości i stopniowo oczyszczą się z wszelkiej nieprawości i niesprawiedliwości i w taki sposób zostaną przygotowane, by wejść do warunków życia wiecznego” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 815).
Bogacz i Łazarz
„Pytanie – Przyznając, że zapis o »bogaczu i Łazarzu«jest przypowieścią przedstawiającą stan łaski i niełaski dla Żydów i pogan podczas wieku chrześcijańskiego, należy odpowiedzieć na pytania dotyczące jej znaczenia. (a) Czy nie jest to dobrze znany fakt, że Pan używał codziennych wydarzeń i rzeczy, by stworzyć rozmaite figury i symbole (owce, kozły, ziarno, siewca, żniwo, żniwiarz, szafarze itd.)? (b) Dlaczego Łazarz umarł, by zostać przeniesionym na łono Abrahama? Dlaczego bogacz musi cierpieć męki, będąc żywy jeżeli UMARŁ? Jeżeli »piekło« jest miejscem »zapomnienia«, dlaczego »bogacz« pamięta swoich »pięciu braci«? I w końcu, jeśli Pan wiedział o takim miejscu, to dlaczego umiejscowił tę przypowieść w piekle Dantego – nawet jeżeli chodziło tylko o figurę?
Odpowiedź – Pan tak zaplanował i napisał Pismo Święte przez natchnionych pisarzy, żeby zrozumieli je tylko ci, którzy osiągną stan harmonii z Bogiem poprzez wiarę i posłuszeństwo. Pan z przyjemnością objaśnia swoim dzieciom swoje Boskie zamysły poprzez działanie ducha świętego. (...) Przypowieść o »bogaczu i Łazarzu« jest znamiennym proroctwem o stanie Żydów i pogan i wierzymy, że nie mogłoby to być wyrażone w żaden inny sposób bez wyjaśnienia pozafigury, którą Pan najwyraźniej chciał utaić i zakryć przed ogółem świata, a której prawdziwe znaczenie miało być znane tylko jego oddanym naśladowcom. Pamiętajmy też, że cała Księga Objawienia jest złożona z proroctw zakrytych w znakach, symbolach i figurach” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 820-821).
Nowy świat w ciągu dekady
Nie wiemy z którego roku pochodzi poniższa odpowiedź C. T. Russella. Jeśli założymy, że z roku jego śmierci (zm. 1916), to zapowiedź nowego świata wyznaczona była najdalej na rok 1926:
„Pytanie – Kiedy nastanie koniec świata?
Odpowiedź – (...) Świat, który teraz jest (Tyt. 2:12) już jest gwałtownie potrząsany, gdyż zaczyna się rozpadać w obszarze finansów, polityki, spraw społecznych i kościelnych. W świetle wypełniających się proroctw Pisma Świętego dowody są jasne i silne, że w przeciągu kolejnej dekady nowy, lepszy porządek rzeczy (»świat przyszły«) zostanie ustanowiony na ziemi” (Co powiedział Pastor Russell 2015 [ang. 1917] s. 852-853).
Na zakończenie należy stwierdzić, że dobrze iż ukazała się nowa wersja książki pytań co C. T. Russella. Dziś nakłady starszych edycji są już dawno wyczerpane, a wielu Świadków Jehowy może się z tego dzieła dowiedzieć, jak inaczej nauczało kiedyś Towarzystwo Strażnica i jego założyciel.
Książka ta też znakomicie uzupełnia niedostatki literatury tej organizacji z lat 1905-1916, gdyż polska Strażnica właśnie dopiero zaczęła się ukazywać w roku 1915, a większość książek C. T. Russella wydano jeszcze później, to znaczy w roku 1919 (np. tomy II-VI Wykładów Pisma Świętego).