Archaniołowie czy jeden archanioł według Towarzystwa Strażnica?
Archaniołowie czy jeden archanioł według Towarzystwa Strażnica?
Na początku swego istnienia (w 1879 r.) dzisiejsi Świadkowie Jehowy nie tylko uważali, że jest więcej archaniołów niż jeden, ale też twierdzili, iż Jezus nie jest archaniołem Michałem:
„Let all the angels of God worship him” [that must include Michael, the chief angel, hence Michael is not the Son of God] (ang. Strażnica [Zion’s Watch Tower] XI 1879 s. 4 [48]).
Fragment ten można przetłumaczyć następująco:
„»Niech wszyscy aniołowie Boga uwielbiają go« [co musi obejmować Michała naczelnika (wodza) aniołów, stąd Michał nie jest Synem Boga]”.
Rychło jednak tę naukę zmieniono, ale nie od razu na taką, jaką ma dziś Towarzystwo Strażnica, to znaczy, iż jest jeden archanioł i jest nim tylko Jezus, zwany w niebie Michałem. Jednak i obecnie Świadkowie Jehowy potrafią czasem przyznać, że „w Biblii nie powiedziano wprost, iż archanioł Michał to Jezus” (Przebudźcie się! Nr 3, 2002 s. 17).
Kiedyś też organizacja ta Michała z Ap 12:7 identyfikowała z papieżem (!), co opisano w znanym podręczniku Towarzystwa Strażnica (patrz „Dokonana Tajemnica” 1925 [ang. 1917] s. 225), wydawanym w latach 1917-1927, a rozprowadzanym i reklamowanym jeszcze w 1930 roku (reklamy patrz „Wyzwolenie” 1929 s. 351; Strażnica 01.11 1929 s. 322; Strażnica 01.04 1930 s. 111; Złoty Wiek 15.07 1930 s. 224).
Tu jednak zajmiemy się prawie wyłącznie „archaniołami”, by ukazać, jak kształtowała się nauka Towarzystwa Strażnica. Oto podstawowe teksty z jego książek:
„możemy wiedzieć bez powątpiewania, że ludzie, aniołowie, archaniołowie, a nawet Syn Boży – zanim »stał się ciałem i mieszkał między nami« (...) wszyscy byli śmiertelni” („Pojednanie pomiędzy Bogiem i człowiekiem” 1920 [ang. 1899] s. 458).
[Chociaż wtedy uważano Jezusa za archanioła Michała, to jednak odróżniano Go od innych archaniołów.]
„śmierć aniołów czy archaniołów nie mogłaby zdjąć nigdy grzechu Adamowego” (jw. s. 503-504).
„Lucyfer, jeden z Archaniołów długo pielęgnował w swym sercu ambitne zamiary” („Stworzenie czyli historia biblijna w obrazach” 1914 s. 15).
[Ten sam tekst został przytoczony też przez czasopismo Złoty Wiek z 1 października 1925 r. (s. 223). Później określono szatana następująco: „Z Pisma Św. zdaje się jasno wynikać, że Lucyfer był najwyższym urzędnikiem pewnego oddziału organizacji Bożej i że mu podporządkowane były inne duchowe stworzenia czyli aniołowie” („Aniołowie” 1934 s. 7); „Naczelnikiem czyli naczelnym księciem tego zdegradowanego grona jest sam djabeł. Pod nim działają jeszcze inni książęta” (jw. s. 42).]
„podobieństwo do gwiazd wyobraża wierność dla wszystkich niebiańskich istot – aniołów, archaniołów i wielkiej kompanii” („Dokonana Tajemnica” 1925 [ang. 1917] s. 386).
„Archanioł jest to imię daneniektórym z duchowychistot Bożych (...). Ten tytuł, czyli to imię archanioł, było także w niektórych wypadkach stosowane i do Logosa, kiedy ten służył Jehowie w pewnej lub szczególnej mierze” („Stworzenie” 1928 [ang. 1927] s. 17).
„Jehowa Bóg miał cudowną i możną organizację, składającą się z chórów duchowych stworzeń, między nimi byli piękni aniołowie, archaniołowie, serafini, cherubini, Lucyfer i możny Logos, ci dwaj ostatnio wspomniani byli nazwani »gwiazdami zarannemi«” (jw. s. 21).
Ciekawe, że prezes Towarzystwa Strażnica C. T. Russell (zm. 1916) pytany o tę kwestię w roku 1911 wyraził się następująco, uważając iż jest tylko jeden archanioł:
„Pytanie (1911). - O ile mogłem dopatrzyć się w Piśmie Świętym, to Michał jedynie jest wspomniany jako Archanioł. Czy brat myśli, że są inni?
Odpowiedź. - Ja miałem tę samą myśl” („Co kaznodzieja Russell odpowiadał na zadawane jemu liczne pytania” 1947 [ed. ang. 1917] s. 15).
Również wspomniany C. T. Russell w jednej ze swych książek ukazał jednego archanioła:
„Każde z nich już jest uczynione na Moje podobieństwo, jest człowiek, aniołowie, cherubiny, serafiny i archanioł” („Nowe Stworzenie” 1919 [ang. 1904] s. 71).
Wydawało się, że w czerwcu 1912 roku Towarzystwo Strażnica zmieniło już definitywnie na stałe wielu archaniołów na jednego, ale tak nie było, jak się przekonamy:
„Mówiąc o archaniołach (w liczbie mnogiej) przeciwstawialiśmy się Pismu Świętemu” (ang. Strażnica 15.06 1912 s. 5050 [reprint]).
„Mówić o Archaniołach (liczba mnoga) byłoby przeciwne Pismu Św.” (Strażnica Nr 9, 1915 s. 13).
Widzimy z tego, że w tym samym czasie Towarzystwo Strażnica uczyło o jednym archaniele, jak i o wielu archaniołach, gdyż cytowane książki C. T. Russella były dodrukowywane aż do roku 1927, a reklamowane i rozprowadzane do roku 1930.
Także w czasopismach Towarzystwo Strażnica nauczało o „archaniołach”, tak przed wypowiedzeniem powyższych słów przez Russella, jak i po:
„Wierzymy też, jak wyraziliśmy to wcześniej, że niebieskie stworzenia - aniołowie i archaniołowie - uczą się tych samych lekcji poprzez obserwację doświadczeń człowieka. (...) Potem, gdy już zostali stworzeni aniołowie i archaniołowie był On świadkiem odstępstwa i buntu Szatana i jego zwolenników, a następnie ustanowienia konkurencyjnego duchowego królestwa...” (ang. Strażnica styczeń/luty 1882 s. 313).
„możemy wiedzieć ponad wszelką wątpliwość, że ludzie, aniołowie, archaniołowie, a nawet Syn Boży, gdy był ciałem i przedtem, nie byli nieśmiertelnymi – wszyscy byli śmiertelnymi” (ang. Strażnica 15.10 1895 s. 1879 [reprint]).
„nasz Pan wzbudzony był istotą duchową – nie tylko wyższą od człowieka, ale wyższą od aniołów, archaniołów i wszelkich innych istot duchowych. On wzbudzony był do najwyższej natury, stał się uczestnikiem natury Boskiej” (ang. Strażnica 01.06 1899 s. 2477 [reprint]).
„Podobnie synowie Boży, aniołowie, archaniołowie i niezawodnie wiele innych stopni duchowych istot, byli stworzeni na obraz, czyli wyobrażenie Boże” (ang. Strażnica 01.10 1900 s. 2707 [reprint]).
„możemy też dodać, że i śmierć aniołów lub archaniołów nie mogłaby ludzkich grzechów zgładzić – ponieważ Boską regułą jest: życie za życie, człowiek za człowieka” (ang. Strażnica 01.04 1903 s. 3174 [reprint]).
„Bóg zamierzył także »Nowe Stworzenie« – nowy, odmienny rodzaj istot wyższych aniżeli ludzie, aniołowie, archaniołowie - rodzaj istot duchowych w Jego własnej Boskiej naturze” (ang. Strażnica 01.12 1903 s. 3280 [reprint]).
„Bóg miał najwięcej do czynienia w sprawie naznaczenia nagrody i w daniu nam sposobności ubiegania się o nią. Aniołowie, choć są zupełnie posłuszni Bogu, nie mogą jednak stać się archaniołami ani cherubami” (ang. Strażnica 15.10 1912 s. 5118 [reprint]).
„Czy aniołowie dąsają się lub obrażają? Czy żalą się, że nie są archaniołami? Wątpliwe. Oni »okazują wdzięczność«...” (ang. Strażnica 01.08 1920 s. 234).
Patrz też:
ang. Strażnica grudzień 1880 s. 164 (reprint).
ang. Strażnica 01.06 1895 s. 1818 (reprint).
ang. Złoty Wiek 19.10 1919 s. 94.
Złoty Wiek 01.10 1925 s. 223 (cytat powyżej).
W latach 30-tych i na początku 40-tych XX wieku nadal Towarzystwo Strażnica pisało o „archaniołach”. Zamieściło ono dwa razy bardzo podobne teksty, które zostały jakby przejęte z cytowanej powyżej książki pt. „Stworzenie”:
„Imię Archanioł dane jest niektórym z duchowych stworzeń Bożych (...) Znamienność tego tytułu włączającego imię Archanioł w niektórych wypadkach otrzymywał także i Logos (...) Wiele wieków temu wstecz, zanim rozpoczął się ziemski czas, wielki Jehowa Bóg miał cudowną i możną organizację, składającą się z licznych zastępów duchowych stworzeń. Między temi stworzeniami znajdowali się piękni aniołowie, archaniołowie, serafiny, cherubiny, Lucyfer i możny Logos, którzy to dwaj ostatnio wspomniani byli nazwani »gwiazdami zarannemi«” (Strażnica 01.06 1932 s. 173-174; por. ang. Strażnica 01.04 1932 s. 105-106).
„»Archanioł« jest to imię daneniektórym z duchowychistot Bożych (...) Wiele wieków temu wstecz, przed rozpoczęciem czasu ziemskiego, wielki Jehowa Bóg posiadał cudowną i możną organizację, składającą się z chórów duchowych stworzeń. Byli między nimi piękni aniołowie, archaniołowie, serafini, cherubini, Lucyfer i możny Logos. Ci dwaj wspomniani ostatnio byli zwani »gwiazdami zarannymi«” (ang. Strażnica 01.02 1940 s. 46).
Ostatnią publikacją, która wymieniała „archaniołów”, była książka wydana w roku 1942 zatytułowana The New World:
„Niektórym dano stanowiska i służbę jako serafinom, innym jako cherubinom, a innym jako archaniołom, innym jako aniołom, przy czym ta ostatnia nazwa oznacza »posłańców«” (The New World 1942 s. 18).
W roku 1943 Towarzystwo Strażnica znów stwierdziło, tak jak w latach 1911-1912 uczył C. T. Russell, że jest jeden archanioł:
„Jeden z nich będąc postanowiony naczelnikiem lub zwierzchnikiem nad innymi aniołami, daje takiemu rangę archanioła” („Prawda was wyswobodzi” 1946 [ang. 1943] s. 46). Por. ang. Strażnica 15.01 1944 s. 19.
Podobnie napisano później w innej książce, odpowiadając na pytanie „Czy poza Michałem są jeszcze inni archaniołowie?” („Nowe niebiosa i nowa ziemia” 1958 [ang. 1953] s. 28-29), oraz w czasopismach:
„Zwierzchnikiem nad wszystkimi aniołami jest Jezus Chrystus, Słowo, jedynyarchanioł, Michał” (Strażnica Nr 1, 1962 s. 11).
„z czego wynika, że archanioł może być tylko jeden” (Strażnica Nr 3, 1991 s. 17).
„Słowo Boże wspomina tylko o jednymarchaniele i mówi o nim w powiązaniu ze zmartwychwstałym Jezusem...” (Strażnica Nr 8, 1991 s. 28).
Patrz też „Prowadzenie rozmów na podstawie Pism” 2001 s. 132; „Wnikliwe poznawanie Pism” 2006 t. 1, s. 105 i t. 2, s. 42.
Zobaczmy teraz co Świadkowie Jehowy piszą o sobie i innych wyznaniach:
„Świadkowie Jehowy już od lat uczą, że Michał to niebiańskie imię jednorodzonego Syna Bożego, który na ziemi nazywał się Jezus. Natomiast większość innych wyznań uważa Michała za jednego z archaniołów, zakładając tym samym, że jest ich kilku. Czy wobec tego nauka Świadków Jehowy jest zgodna z prawdą?” (Strażnica Rok CVI [1985] Nr 11 s. 24; por. s. 26).
Ciekawe, że Towarzystwo Strażnica nie wspomniało, że samo co najmniej do roku 1942 uważało, iż archaniołów jest więcej niż jeden oraz że tę naukę zmieniało już ono w przeszłości.
Jak mogło to zatajać przed swymi czytelnikami?
Jak więc może ono teraz pytać, czy jego nauka jest „zgodna z prawdą”?
Która jego wykładnia jest prawdą, obecna, czy dawna?
A może dopiero ta, która się pojawi w przyszłości?
Czy Towarzystwo Strażnica zapewniając, że jest tylko „jeden” archanioł nie polemizuje przypadkiem ze sobą i swoją dawną nauką?
Szerzej na temat archaniołów patrz też mój artykuł oraz rozdział w książce (www.piotrandryszczak.pl):
Jezus Chrystus a archanioł Michał i „Wnikliwe poznawanie Pism” (cz. I i II).
„W obronie wiary”, rozdział Chrystus i archanioł Michał.