Włodzimierz Bednarski

Największy ze wszystkich ludzi – książka do wymiany!

dodane: 2015-08-20
Towarzystwo Strażnica w języku angielskim wymieniło swój podręcznik o Jezusie. Być może w przyszłym roku nastąpi to też w Polsce. Dlaczego? Odpowiedzi udziela nasz artykuł.

Największy ze wszystkich ludzi – książka do wymiany!

 

         Książka pt. Największy ze wszystkich ludzi była jedną z najbardziej popularnych publikacji wśród Świadków Jehowy.

         Ukazała się ona w roku 1991 podczas kongresów, zarówno po angielsku, jak i po polsku. Jednak jej treść była już wcześniej publikowana w odcinkach w czasopiśmie Strażnica przez okres 6 lat. Wspomniano o tym następująco:

 

         „(...) mówca przypomniał, że od kwietnia 1985 na łamach Strażnicy ukazywały się artykuły z serii »Życie i służba Jezusa«. Odpowiadając na liczne prośby, Towarzystwo wydało nową książkę, zatytułowaną Największy ze wszystkich ludzi” (Strażnica Nr 2, 1992 s. 29).

 

         „W książce tej zawarto materiał opublikowany w 149 kolejnych wydaniach Strażnicy, począwszy od numeru z 1 kwietnia 1985 (po polsku – od numeru 17/CVI). Wielu czytelników ogarnął smutek, gdy w numerze z 1 czerwca 1991 ujrzeli ostatni artykuł z tej serii. (...) Materiał zamieszczony wcześniej na łamach Strażnicy ujęto na 448 stronach w 133 pięknie ilustrowanych rozdziałach” (Strażnica Nr 4, 1992 s. 19).

 

         Porównując materiał ‘odcinkowy’ ze Strażnic, z treścią z omawianej książki, zauważymy, że na przykład zmieniono w niej naukę o wskrzeszeniu mieszkańców Sodomy. Oto porównanie charakterystycznych fragmentów.

 

Artykuły Życie i służba Jezusa 1987

Największy ze wszystkich ludzi 1991

„Potępia Kafarnaum, które najwidoczniej służyło mu za bazę podczas jego działalności. Mówi: »Lżej będzie ziemi sodomskiej w dni sądu aniżeli tobie«. Co to znaczy? Jezus zapewne chce powiedzieć, że w Dniu Sądu trudniej będzie wskrzeszonym dumnym obywatelom Kafarnaum przyznać się do błędów i przyjąć Chrystusa, niż zbudzonym z martwych mieszkańcom Sodomy pokornie okazać skruchę i nauczyć się sprawiedliwości. Potem Jezus wysławia swego niebiańskiego Ojca” (Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 12 s. 6-7 [ang. 15.01 1987 s. 25]).

„Potępia Kafarnaum, które podczas jego działalności najwidoczniej służyło mu za bazę. Oświadcza: »Lżej będzie ziemi sodomskiej w dni sądu aniżeli tobie«. Z kolei Jezus publicznie wysławia swego Ojca niebiańskiego” (rozdz. 39).

„O miejscowości, gdzie odrzucono by ich poselstwo, Jezus mówił: »Lżej będzie w dzień sądu ziemi sodomskiej i gomorskiej niż temu miastu«. To wskazuje, że przynajmniej część niesprawiedliwych, którym uczniowie wówczas głosili, będzie żyła w Dniu Sądu. Ale wtedy jeszcze trudniej będzie im okazać pokorę i uznać Chrystusa za Króla, niż tym spośród niemoralnych mieszkańców Sodomy i Gomory, którzy dostąpią zmartwychwstania. Mateusza 9:35 do 10:15” (Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 24 s. 7 [ang. 15.07 1987 s. 9]).

„Miejscowość, w której odrzucono by ich poselstwo, zostanie naprawdę surowo osądzona. Jezus mówił bowiem: »Lżej będzie w dzień sądu ziemi sodomskiej i gomorskiej niż temu miastu«. Mateusza 9:35 do 10:15” (rozdz. 49).

 

         Widzimy, że w tym wypadku Towarzystwo Strażnica posłużyło się inną metodą niż na przykład w książce pt. Będziesz mógł żyć wiecznie w raju na ziemi, w której w nowszej edycji po prostu pozmieniano odnośne fragmenty (por. edycje z roku 1984 i 1989 z wersją z roku 1990 s. 179).

Nie zmieniano tu wprost treści, ale po prostu usunięto teksty, które mówiły o wskrzeszeniu Sodomitów. W cytowanej książce nie ma zaprzeczenia zmartwychwstania, ale nie ma też potwierdzenia, że ma ono nastąpić.

         Sprawę tę, dotyczącą książki pt. Będziesz mógł żyć..., wyjaśniał między innymi biuletyn Świadków Jehowy i wymieniona w nim Strażnica:

 

         „W nowych wydaniach książki Żyć wiecznie wprowadzone zostaną pewne zmiany. Najważniejsza dotyczy mieszkańców Sodomy, o których mowa na stronach 178 i 179. Zostało to opublikowane w Strażnicy z 1 września 1988 na stronach 30 i 31. Można to sobie zaznaczyć we wcześniejszym wydaniu tego podręcznika, które posiadamy” (Nasza Służba Królestwa Nr 3, 1990 s. 6).

 

         Czy jeszcze jakieś inne nauki zmieniono w edycji książkowej pt. Największy ze wszystkich ludzi w stosunku do wersji ‘odcinkowej’?

         Tego nie wiemy, bo trudno porównywać 149 artykułów ze 133 rozdziałami książki!

Pewnie w dziale redakcyjnym Towarzystwa Strażnica skrupulatnie odnotowano wszelkie zmiany, ale starym zwyczajem nie ujawniono ich, by nie niepokoić głosicieli tymi ‘korektami’.

         Ale w wersji książkowej są fragmenty, czy nawet całe rozdziały, których nie ma w formie artykułów!

Przykładowo rozdział 80 pt. Owczarnie i Pasterz (Największy ze wszystkich ludzi 1991) nie istnieje w formie artykułu, a padają w nim takie oto charakterystyczne słowa:

 

         „Jezus opowiada przypowieść o trzech owczarniach i o nim, jako Dobrym Pasterzu”.

 

         Zaledwie trochę wcześniej Towarzystwo Strażnica uczyło o dwóch owczarniach i nowa książka wprowadzała już te ‘nowe światło’. A uczono wcześniej następująco:

 

„Jeden z wykładów przekazanych przez połączenia telefoniczne nosił tytuł: »Właściwy Pasterz i jego dwie owczarnie«. Wykazano w nim, że opis w Ewangelii według Jana 10:1-6 dotyczy owczarni objętej Przymierzem Prawa, natomiast słowa z Jana 10:7-16 odnoszą się do owczarni nowego przymierza. Szczególnie od roku 1935 do przedstawicieli owczarni nowego przymierza zaczęły przyłączać się w radosnej służbie także »drugie owce«, tworząc z nimi jedną trzodę pod przewodem »Właściwego Pasterza«, Jezusa Chrystusa” (Strażnica Rok CV [1984] Nr 9 s. 26 [ang. 15.01 1984]).

 

         Oto jak zachwalano omawianą książkę:

 

„Jak pomagano Świadkom Jehowy zaspokajać potrzebę pogłębiania znajomości prawdy biblijnej? (...) Z kolei w roku 1991 wydano bogato ilustrowaną książkę Największy ze wszystkich ludzi, w której szczegółowo omówiono życie i nauki Jezusa Chrystusa” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 111).

 

Zachęcajmy więc ludzi do zapoznania się z tym podręcznikiem. Jego wspaniała treść powinna nas skłaniać do entuzjastycznego polecania go innym” (Nasza Służba Królestwa Nr 12, 1991 s. 4).

 

         Wydawało się, że ta książka, wraz ze swoją „wspaniałą treścią”, będzie służyć Świadkom Jehowy aż do oczekiwanego przez nich rychło Armagedonu!

         Tak się jednak nie stało.

         W roku 2015 na letnich kongresach w USA wydano nową książkę pt. Jesus—The Way, the Truth, the Life:

 

http://www.jw.org/en/publications/books/jesus/

 

Na razie nie ukazała się ona w języku polskim, ale prawdopodobnie nastąpi to w roku 2016, jak oczekuje tego wielu Świadków Jehowy.

Książką ta ma zastąpić znaną ‘starą’ i ‘wysłużoną’ publikację z roku 1991, pomimo, że życiorys Jezus chyba się nie zmienia wraz z upływem czasu (?).

Jednak w międzyczasie (w latach 1991-2015) Towarzystwo Strażnica sporo swoich nauk zmieniło (!), ale czy też związanych życiem Jezusa?

         Oto przykładowa zmiana doktrynalna, która według ‘starej’ wykładni była zamieszczona w książce pt. Największy ze wszystkich ludzi, a dotycząca podziału na „owce i kozy [kozły]”:

 

         „»Kiedy już Syn Człowieczy przybędzie w chwale i z nim wszyscy aniołowie«, mówi Jezus, »wtedy zasiądzie na swym chwalebnym tronie«. Żaden człowiek nie może ujrzeć aniołów w ich niebiańskiej chwale. Zatem Syn Człowieczy, Jezus Chrystus, przybywa z nimi niewidzialnie dla oczu ludzkich. Ma to miejsce w roku 1914. Po co przybywa? Jak sam wyjaśnia, »wszystkie narody będą zebrane przed nim i będzie oddzielał ludzi jednych od drugich, tak jak pasterz oddziela owce od kozłów. I postawi owce po swojej prawicy, kozły zaś po lewicy«.” (Największy ze wszystkich ludzi 1991 rozdz. 111).

 

         Naukę tą zmieniono już w 4 lata po wydaniu omawianej książki!

Dnia 15 października 1995 roku ogłoszono, że podział na owce i kozły odbędzie się „po wybuchu »ucisku«”, a nie jak wcześniej nauczano, że ma to miejsce już od roku 1914:

 

„Długo uważaliśmy, że przypowieść ta opisuje, jak Jezus w roku 1914 zasiada na tronie królewskim i od tej pory sądzi ludzi – osobom przypominającym owce udostępnia życie wieczne, a symboliczne kozy skazuje na wiecznotrwałą śmierć. Jednakże ponowne przeanalizowanie tej przypowieści pozwala lepiej pojąć, do jakiego czasu się ona odnosi i co oznacza” (Strażnica Nr 20, 1995 s. 19).

 

„Jak widać, rozważana przypowieść odnosi się do przyszłości – gdy Syn Człowieczy przyjdzie w swej chwale. Wtedy zasiądzie, by nad żyjącymi wówczas ludźmi dokonać sądu. (...) Takie zrozumienie przypowieści o owcach i kozach wskazuje, że osądzenie obu grup jest sprawą przyszłości. Nastąpi po wybuchu »ucisku« wspomnianego w Ewangelii według Mateusza 24:29, 30 oraz po tym, jak Syn Człowieczy »przyjdzie w chwale«...” (Strażnica Nr 20, 1995 s. 22-23).

 

         Warto wspomnieć, że na przykład w starszej książce określenie „rok 1914” pojawiało się 6 razy, a w nowszej już tylko jeden raz!

         Zanim ukaże się polskie wydanie nowej książki o życiu Jezusa zwróćmy uwagę tylko na jedną drobną ‘korektę’. Chodzi o słowo „pokolenie” (ang. generation), które łączono w starszej publikacji z „dniem Pańskim” i rokiem 1914. W nowszej zaś, gdy w pewien sposób odrzucono starą naukę o „pokoleniu roku 1914”, Towarzystwo Strażnica pisze o „naszych czasach” (ang. modern times), zamiast o „pokoleniu”. Oto porównanie trzech tekstów:

 

„Wnikliwe zbadanie proroctw biblijnych, między innymi proroctwa samego Jezusa o dniach ostatnich, wyjawia, iż »dzień Pański« zaczął się w historycznym roku 1914 — za tego pokolenia!” (Największy ze wszystkich ludzi 1991 rozdz. 132).

 

A careful study of Bible prophecies, including Jesus’ own prophecy regarding the last days, reveals that “the Lord’s day” began in the history-making year 1914, yes, within this generation! (ang. Największy ze wszystkich ludzi 1991 rozdz. 132).

 

A careful study of Bible prophecy reveals that “the Lord’s day” began in modern times. In 1914, what became known as World War I broke out. (Jesus—The Way, the Truth, the Life 2015 rozdz. 138, s. 313).

 

         Czyżby słowo „pokolenie”, w zestawieniu z rokiem 1914, gdy minęło już ponad 100 lat od tej daty, nie było obecnie odpowiednim?

 

Trzeba dodać, że książka pt. Największy ze wszystkich ludzi komentowała wiele przypowieści Jezusa, a te w latach po roku 1991 zaczęto inaczej interpretować.

Towarzystwo Strażnica samo podaje, że zmieniło ich interpretację:

W dziele Kształtowanie się wierzeń, w skorowidzu zamieszczonym na płycie Watchtower Library 2014, wymieniono kilkanaście przypowieści i nauk które poddano ‚korekcie‘, szczególnie w ostatnich latach:

 

2008:

przypowieść o człowieku rzucającym nasienie (Mk 4:26-29): (...)

przypowieść o niewodzie (Mt 13): w08 15.7 20-21

przypowieść o zakwasie schowanym w mące (Mt 13; Łk 13): (...)

przypowieść o ziarnku gorczycy (Mt 13; Mk 4; Łk 13): (...)

„to pokolenie” (Mt 24:34; Mk 13:30; Łk 21:32): (...)

 

2010:

przypowieść o pszenicy i chwastach (sianie nasienia) (Mt 13:24, 38): (...)

przypowieść o pszenicy i chwastach (zgromadzanie pszenicy do spichrza) (Mt 13:30): (...)

 

2013:

„niewolnik wierny i roztropny” (Mt 24:45-47):(...)

przypowieść o pszenicy i chwastach (Mt 13): (...)

 

         Ten sam angielski skorowidz, w dziale Kształtowanie się wierzeń (Beliefs Clarified), pokazuje też dość istotne zmiany nauk Świadków Jehowy w roku 2014. Oto najważniejsze z nich, choć nie wszystkie zapewne z nich mogą występować w obu podręcznikach:

 

2014,

basis first-century Jews had for being “in expectation” of Messiah (Lu 3:15): (...)

duration of cleansing of spiritual temple (Mal 3:1-4): (...)

marriage in resurrection (Lu 20:34-36): (...)

“solid foundation of God” (2Ti 2:19): (...)

two witnesses (Re 11): (...)

 

         Również w roku 2015 dokonano ‚korekt’ w następnych przypowieści Jezusa.

W Strażnicy z 15 marca 2015 roku Towarzystwo Strażnica zmieniło swój pogląd odnośnie nagrody dla swych pomazańców. W specjalnej ramce zatytułowanej Jak rozumieć przypowieść o talentach. Kiedy pan nagradza niewolników, pokazano skrótowo korektę tej wykładni organizacji.

 

Wcześniejsze wyjaśnienie: Jezus nagrodził swoich namaszczonych duchem niewolników żyjących na ziemi, gdy w roku 1919 powierzył im większą odpowiedzialność” (Strażnica 15.03 2015 s. 24).

 

Zrewidowane wyjaśnienie: Jezus nagrodzi swoich wiernych niewolników namaszczonych duchem, gdy w przyszłości przyjdzie i zabierze ich do nieba” (Strażnica 15.03 2015 s. 24).

 

         W tej samej publikacji z roku 2015 Towarzystwo Strażnica zmieniło też swoją interpretację odnośnie „niewolnika niegodziwego i gnuśnego”. Poniżej zamieszczamy słowa z nowej publikacji o obecnej i starszej wykładni:

 

         „Wcześniejsze wyjaśnienie: Niewolnik niegodziwy i gnuśny oznacza pomazańców, którzy przed rokiem 1914 i później nie chcieli uczestniczyć w dziele głoszenia” (Strażnica 15.03 2015 s. 24).

 

         „Zrewidowane wyjaśnienie: Jezus nie przepowiedział, że część jego namaszczonych duchem naśladowców utworzy jakąś klasę niegodziwego niewolnika. Ostrzegł raczej swych naśladowców przed tym, co by się stało, gdyby zaczęli myśleć i postępować jak ktoś niegodziwy i gnuśny” (Strażnica 15.03 2015 s. 24).

 

Prócz tego ta sama publikacja znowelizowała znaczenie przypowieści o dziesięciu dziewicach (pannach):

 

„Jak wspomniano w poprzednim artykule, z biegiem lat wierny niewolnik zaczął objaśniać Biblię, kładąc mniejszy nacisk na znaczenie prorocze, a większy na praktyczne zastosowanie. Dawniej, gdy w naszej literaturze omawiano przypowieść Jezusa o dziesięciu dziewicach, przypisywano konkretne symboliczne znaczenie nawet drobnym szczegółom, takim jak lampy, oliwa czy pojemniki na nią. Czy mogło to odwracać uwagę od prostego, a zarazem pilnego przesłania tej przypowieści? Jak się przekonamy, odpowiedź na to pytanie ma istotne znaczenie” (Strażnica 15.03 2015 s. 13).

 

         W Strażnicy z 15 marca 2015 roku Towarzystwo Strażnica zamieściło także takie oto pytanie czytelników:

 

„W przeszłości w naszych publikacjach często wspominano o pierwowzorach i ich odpowiednikach, ale w ostatnich latach pisze się o tym rzadko. Dlaczego?” (Strażnica 15.03 2015 s. 17).

 

         W długiej odpowiedzi na powyższe pytanie napisano między innymi następująco:

 

         „Człowiek nie potrafi ustalić, które relacje biblijne stanowią zapowiedź przyszłych rzeczy, a które nie. Mądrze zatem kierować się następującą zasadą: kiedy Biblia mówi, że jakaś postać, wydarzenie lub przedmiot wyobraża coś jeszcze, to je za takie uważamy. Jeśli natomiast nie daje ku temu wyraźnych podstaw, powinniśmy być ostrożni w przypisywaniu symbolicznego znaczenia jakiejś osobie lub relacji. (...) Dlatego z tych właśnie względów w ostatnich latach nasze publikacje kierują uwagę nie na prorocze pierwowzory i ich odpowiedniki, lecz na praktyczne lekcje płynące z relacji biblijnych” (Strażnica 15.03 2015 s. 18).

 

         Wynika z powyższych słów, że Świadkowie Jehowy obecnie ograniczają stosowanie swojej ‘dowolnej’ symboliki.

 

         W publikacji na 15 maja 2015 roku Towarzystwo Strażnica ogłosiło też nowe nauki o Gogu:

 

         „Przez lata w naszych publikacjach wyjaśniano, że Gog z Magog to imię nadane Szatanowi Diabłu po wyrzuceniu go z nieba. Wyjaśnienie to opierało się na fakcie, że w Księdze Objawienia utożsamiono Szatana z przywódcą ogólnoświatowego ataku na lud Boży (Obj. 12:1-17). Sądzono więc, że Gog to inne prorocze określenie Szatana” (Strażnica 15.05 2015 s. 29).

 

„Gdy się porówna wszystkie te biblijne wzmianki o ostatecznym ataku na lud Boży, staje się jasne, że określenie Gog z Magog odnosi się nie do Szatana, ale do koalicji narodów” (jw. s. 30).

 

„Wydaje się więc, że mianem »Goga i Magoga« słusznie można nazwać wszystkich tych, którzy po upływie Millennium podniosą bunt” (jw. s. 30).

 

         To wszystko co napisaliśmy powoduje, że książka pt. Największy ze wszystkich ludzi (1991) musi być wycofana i zastąpiona przez nową publikację.

 

         Z drugiej strony nie powinno nas dziwić to, że Towarzystwo Strażnica zmieniło swój podręcznik o życiu Jezusa.

         Ono poddało też korekcie swoją książkę o historii Świadków Jehowy. Publikacja ta, z roku 1995 (ang. 1993), pt. Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego, zawierająca 750 stron, została zastąpiona w roku 2014 ‘cieniutką’, mającą tylko 240 stron, książką pt. Królestwo Boże panuje!

         W nowym podręczniku usunięto wiele niewygodnych dla Świadków Jehowy faktów, które były wspomniane w starszym:

 

Wielka Piramida (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 201);

Dom Książąt (Bet-Sarim) (jw. s. 76, 89);

oczekiwanie na zabranie do nieba w roku 1878 (jw. s. 632);

oczekiwania na rok 1915 (jw. s. 62, 211, 632);

oczekiwania na rok 1925 (jw. s. 78, 163, 259, 632);

oczekiwania w latach 40. XX w. (jw. s. 93);

oczekiwania na rok 1975 (jw. s. 104, 633);

„pokolenie roku 1914” (jw. s. 716);

zmartwychwstanie klasy niebiańskiej w roku 1878 (jw. s. 632);

zakończenie powoływania do klasy niebiańskiej w roku 1881 (jw. s. 632);

pomyłka o cały wiek w chronologii (jw. s. 632);

anioł laodycejski to C. T. Russell (jw. s. 64, zdjęcie nagrobka);

„niewolnik wierny i rozumny” to do roku 1927 C. T. Russell (jw. s. 143, 626);

niemoralność występująca u Świadków Jehowy (jw. s. 173-174, 187);

rozłamy występujące w Towarzystwie Strażnica (jw. s. 65-68, 628);

popieranie syjonizmu (jw. s. 141);

zabranie świętych Starego Testamentu do nieba pod koniec Tysiąclecia (jw. s. 161).

 

         Również śpiewnik wydany w roku 2009 został już poddany ‘korekcie’ w ostatnim czasie:

 

„Na ostatnim dorocznym zgromadzeniu statutowym Pensylwańskiego Towarzystwa Biblijnego i Traktatowego Strażnica, które odbyło się 4 października 2014 roku, poinformowano o zamiarze wydania zrewidowanego śpiewnika. To była naprawdę wspaniała wiadomość! Wszystkim zebranym przypomniano, jak ważne miejsce w wielbieniu Jehowy zajmuje śpiewanie pieśni Królestwa (Ps. 96:2). Może zastanawiasz się, dlaczego trzeba wprowadzić zmiany w śpiewniku. Jest kilka powodów. Przede wszystkim stale pogłębia się nasze zrozumienie Biblii, a to może wpływać na treść naszych pieśni (Prz. 4:18). Poza tym zrewidowano Przekład Nowego Świata w języku angielskim, a wiele wyrażeń i zwrotów użytych w obecnym śpiewniku zaczerpnięto z wcześniejszego wydania. Dlatego trzeba dostosować słownictwo pieśni do zrewidowanego tekstu Biblii. A ponieważ wiąże się to z dużymi zmianami, przy tej okazji zdecydowano dodać do śpiewnika kilkanaście utworów” (Nasza Służba Królestwa Nr 12, 2014 s. 7).

 

         A przecież tak niedawno, w roku 2010, Towarzystwo Strażnica pisało o zmianach „doktrynalnych”, gdy wydawało nowy śpiewnik w roku 2009:

 

         „Jaśniejsze światło nieuchronnie prowadzi do zmiany sposobu »śpiewania o prawdzie«. Ponad 20 lat Świadkowie Jehowy w wielu krajach z radością korzystali ze śpiewnika zatytułowanego WysławiajcieJehowęw pieśniach. Od chwili wydania go światło prawdy pojaśniało i niektóre używane dotąd wyrażenia stały się nieaktualne. Na przykład rozumiemy, że imię Jehowy będzie »uświęcone«, a nie »usprawiedliwione«. Dlatego też choćby ze względów doktrynalnych trzeba było zrewidować śpiewnik. Z tych i innych powodów Ciało Kierownicze podjęło decyzję o wydaniu nowego śpiewnika, zatytułowanego ŚpiewajmyJehowie. Liczbę pieśni zmniejszono do 135. Ponieważ jest ich mniej, łatwiej nam będzie nauczyć się na pamięć tekstów choćby niektórych z nich” (Strażnica 15.12 2010 s. 23).

 

         W ostatnim czasie dokonano też kilku zmian w sztandarowym podręczniku do studiowania, który wydano w roku 2005 pt. Czego naprawdę uczy Biblia? (por. np. edycje z roku 2005 i 2013, s. 84-85, 89-90).

         Także wśród Świadków Jehowy rozpowszechnia się obecnie wieść, że ich komentarz do Apokalipsy św. Jana pt. Wspaniały finał Objawienia bliski! (1993) staje się coraz bardziej nieaktualny, co opisaliśmy w artykule pt. Wspaniały finał Objawienia bliski! – czy ta książka będzie niebawem wycofana?

 

         Widzimy z tego, że tak jak ‘płynne’ są nauki Świadków Jehowy, tak i zmienne są ich wszelkie podręczniki, czy to doktrynalne, czy historyczne, czy wreszcie ‘liturgiczne’ (śpiewniki). Ta zasada obejmuje też omawianą książkę pt. Największy ze wszystkich ludzi.

 

         Na zakończenie warto wspomnieć, że o powyższych przypowieściach i zmianach w ich interpretacji napisaliśmy w następujących artykułach:

 

Nowe interpretacje przypowieści Jezusa u Świadków Jehowy

Kolejne nowe interpretacje przypowieści Jezusa u Świadków Jehowy

Strażnice z 15 lipca i 1 sierpnia 2013 roku i ich „nowe światła”!

Zgłoś artykuł

Uwaga, w większości przypadków my nie udzielamy odpowiedzi na niniejsze wiadomości a w niektórych przypadkach nie czytamy ich w całości

Komentarze są zablokowane