Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata – wersja zrewidowana z roku 2018 (cz. 1)
Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata – wersja zrewidowana z roku 2018 (cz. 1)
Na początku informujemy, że artykuł nasz składa się z następujących rozdziałów:
Informacje wstępne o przekładzie z roku 2018
Imię Boże
Hades, Szeol, dusza, łono Abrahama, krew
Teksty Mk 16:9-20 i J 7:53-8:11 oraz inne fragmenty
Pal męki, drzewo i słup
Termin „imię” w Iz 9:6
Apostoł Piotr
Męczarnie i „wieczne odcięcie”
„Cześć” czy „szacunek” dla Jehowy?
Tradycja
Duch Święty
Ojciec Jehowa
Przeniesienie tytułu „Pan” z Jezusa na Jehowę
„W Panu”
Archanioł Michał
Trójca Święta
Maryja
Niewidzialny powrót Chrystusa?
Spożywanie emblematów podczas Pamiątki
Bóstwo Chrystusa i cześć dla Niego
1Tm 2:6 – okup nie za wszystkich, a za najróżniejszych ludzi
Odstępcy
Wykluczanie ze zboru
Ciało Kierownicze
Żony nadzorców Świadków Jehowy
Duchowe ojcostwo
Zmiany w Dekalogu
Nazwa Świadkowie Jehowy potwierdzona w Nowym Testamencie?
Chrzest jako „symbol”?
Neutralność Świadków Jehowy?
Osądzanie umarłych i duchów przez Świadków Jehowy
Inne zmiany tekstu biblijnego
W tej części artykułu zamieszczamy dwa pierwsze rozdziały. Pozostałe rozdziały w kolejnych częściach tego tekstu.
Upłynęło kilka lat od momentu wydania zrewidowanej wersji Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata (ang. New World Translation of the Holy Scriptures 2013). Choć Biblię tę pierwotnie wydano w roku 2018, to pierwsze korekty pojawiły się już w wydaniu z roku 2019. Co najmniej do roku 2022 dokonano kilku korekt w kolejnych dodrukach.Dotyczy to szczególnie odsyłaczy do wersetów, ale i treści ksiąg. Wersja z roku 2022 oparta jest podobno na skorygowanej edycji angielskiej z roku 2021.
W artykule naszym pokazujemy fragmenty biblijne i wprowadzone w nich zmiany w stosunku do polskiego przekładu z roku 1994 i
https://piotrandryszczak.pl/biblia_swiadkow_jehowy.html
Angielska wersja z roku 2013 i 2021 wydana była w USA, natomiast polska edycja z roku 2018 i 2019 w Japonii, a z roku 2022 w USA.
Oto przekłady, które przytaczamy w tym artykule:
The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985
Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata 1994
Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 1997
Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018
Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2019
Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2022
Jeśli chodzi o przekład angielski z roku 1984, to na ogół przytaczamy ten z referencjami (With References), chyba że zaznaczono inaczej.
Informacje wstępne o przekładzie z roku 2018
Większość poniższych informacji o nowej Biblii opublikowano w roku
Okładka Biblii
Dla Towarzystwa Strażnica wielkie znaczenie ma obłożenie Biblii i klej w niej zastosowany:
„Wyjątkowo trwała Biblia (...) Niektóre wcześniejsze wydania Przekładu Nowego Świata nie były zbyt trwałe. Dlatego bracia, chcąc wyprodukować wytrzymałe Biblie przeznaczone do częstego używania w różnych warunkach klimatycznych, wzięli pod lupę okładki, kleje i metody oprawiania. Uwzględniając wyniki swoich badań, przygotowali egzemplarze testowe i dali je Świadkom mieszkającym w kilku krajach o skrajnie odmiennym klimacie. Gdy po sześciu miesiącach użytkowania Biblie wróciły, wprowadzono poprawki i rozesłano kolejną partię próbną. W sumie przetestowano ponad 1690 egzemplarzy. Niektóre z nich przez przypadek wiele przeszły. Na przykład jeden został przejechany przez samochód, inny przeleżał całą noc na deszczu, a jeszcze inny w czasie huraganu znalazł się pod wodą” (Rocznik Świadków Jehowy 2015 s. 20).
W roku 2016 wydano też śpiewnik z prawie identyczną okładką jak Biblii. Jednak w języku polskim była inna kolejność, bo wpierw w roku 2017 wydano śpiewnik, a Biblię w roku 2018. Także słownictwo w nowym śpiewniku dostosowano do treści z nowej Biblii:
„Ciało Kierownicze pragnęło przygotować wysokiej jakości śpiewnik, który miałby okładkę pasującą wyglądem do Przekładu Nowego Świata” (Strażnica listopad 2017 s. 7).
„Poza tym zrewidowano Przekład Nowego Świata w języku angielskim, a wiele wyrażeń i zwrotów użytych w obecnym śpiewniku zaczerpnięto z wcześniejszego wydania. Dlatego trzeba dostosować słownictwo pieśni do zrewidowanego tekstu Biblii” (Nasza Służba Królestwa Nr 12, 2014 s. 7).
W roku 2015 wydano też zrewidowaną wersję angielskiej książki Czego naprawdę uczy Biblia? (What Does the Bible Really Teach? (revised) (© 2014)), która pierwotnie ukazała się w roku 2005. Zrewidowanie polegało na wymianie w niej wszystkich cytowanych fragmentów Biblii, na te z przekładu z roku 2013.
W języku polskim tej operacji nie przeprowadzono, bo ostatni polski dodruk tej książki ukazał się roku
Angielska Biblia nadal podstawą do tłumaczeń na inne języki
Głównym powodem wydania nowego przekładu angielskiego było stworzenie ‘matrycy’ do tłumaczenia na inne języki. Nie każdy bowiem wie, że taki jest proces wydawania Biblii przez Towarzystwo Strażnica:
„W 2013 roku opublikowano po angielsku zrewidowaną wersję tego przekładu, którą prościej będzie przetłumaczyć na inne języki. A przejrzysta, łatwa w czytaniu Biblia jest pomocna w głoszeniu” (Strażnica 15.02 2015 s. 25).
Polski przekład powstał dopiero w roku 2018.
Przypominamy, jak zachwalano kiedyś tłumaczenie Biblii z nowożytnego języka angielskiego na język polski i inne:
„Wydania w innych językach są oparte na przekładzie angielskim” (Prowadzenie rozmów na podstawie Pism ed. 1991 s. 260; ed. 2001, 2010 s. 259).
„Dokonanie przekładu z języka angielskiego zamiast bezpośrednio z hebrajskiego i greckiego ma wiele zalet” (Strażnica Nr 20, 1997 s. 12).
„Niniejsze wydanie polskie jest przekładem angielskiej wersji językowej Chrześcijańskich Pism Greckich” (Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata 1994, Przedmowa s. 5).
Angielska Biblia nadal podstawą do tłumaczeń na inne języki
Głównym powodem wydania nowego przekładu angielskiego było stworzenie ‘matrycy’ do tłumaczenia na inne języki. Nie każdy bowiem wie, że taki jest proces wydawania Biblii przez Towarzystwo Strażnica:
„W 2013 roku opublikowano po angielsku zrewidowaną wersję tego przekładu, którą prościej będzie przetłumaczyć na inne języki. A przejrzysta, łatwa w czytaniu Biblia jest pomocna w głoszeniu” (Strażnica 15.02 2015 s. 25).
Polski przekład powstał dopiero w roku 2018.
Przypominamy, jak zachwalano kiedyś tłumaczenie Biblii z nowożytnego języka angielskiego na język polski i inne:
„Wydania w innych językach są oparte na przekładzie angielskim” (Prowadzenie rozmów na podstawie Pism ed. 1991 s. 260; ed. 2001, 2010 s. 259).
„Dokonanie przekładu z języka angielskiego zamiast bezpośrednio z hebrajskiego i greckiego ma wiele zalet” (Strażnica Nr 20, 1997 s. 12).
„Niniejsze wydanie polskie jest przekładem angielskiej wersji językowej Chrześcijańskich Pism Greckich” (Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata 1994, Przedmowa s. 5).
Doszło nawet do tego, że tekst angielski Biblii zaczęto nazywać „oryginałem”:
„Wydanie polskiego przekładu Chrześcijańskich Pism Greckich to dopiero początek. Zaplanowano przetłumaczenie całej Biblii. Czy jednak czytelnicy mogą być pewni, że polska wersja językowa będzie równie wierna i konsekwentna jak oryginał angielski? (...) Niemniej komputeryzacja niezmiernie ułatwia zespołowi tłumaczy Biblii osiągnięcie wzniosłego celu, którym jest przetłumaczenie Przekładu Nowego Świata z zachowaniem takiej samej wierności i konsekwencji, jaką się odznacza oryginał angielski” (Przebudźcie się! Nr 9, 1994 s. 19).
„Najwspanialszy przekład Biblii” dla ludzi
Towarzystwo Strażnica przechwala się swoją nową Biblią, pisząc, że to „najwspanialszy” przekład dla ludzkości:
„List od Ciała Kierowniczego (...) Na początku tego roku służbowego, podczas dorocznego zgromadzenia statutowego Pensylwańskiego Towarzystwa Biblijnego i Traktatowego – Strażnica, Komitet Przekładu Biblii Nowego Świata opublikował zrewidowaną angielską wersję najwspanialszego przekładu Biblii, jaki jest dostępny człowiekowi” (Rocznik Świadków Jehowy 2014 s. 4).
W roku 1950 prezes N. Knorr (zm. 1977) stwierdził, że ich stary przekład jest „rozkoszą” dla czytelników. Natomiast publikacje Świadków Jehowy, a więc ich nauki, „oparte” są na tej Biblii:
„Przyjmij ten przekład. Przeczytaj go, a będzie dla ciebie rozkoszą. Studiuj go, bo dopomoże ci do lepszego zrozumienia Słowa Bożego. Włóż go do rąk innych i pomóż im studiować ten przekład i oparte na nim publikacje biblijne” (Strażnica Nr 2, 1951 s. 14 [ang. 15.09 1950 s. 320]).
Ta wypowiedź została z czasem trochę zmieniona i skrócona:
„Nathan H. Knorr zachęcił wtedy zgromadzonych: »Weźcie ten przekład do ręki. Przeczytajcie go, a sprawi wam to zadowolenie. Studiujcie go, ponieważ pomoże wam lepiej zrozumieć Słowo Boże. Udostępniajcie go innym«.” (Strażnica Nr 22, 2001 s. 8-9).
Tłumacze Biblii
Nowego przekładu nie dokonali, jak kiedyś, pomazańcy z Towarzystwa Strażnica, ale przeszkoleni tłumacze z klasy „drugich owiec”. Poinformowano o tym podczas filmu wydanego przez Świadków Jehowy:
„Dawniej przetłumaczenie Przekładu Nowego Świata na niektóre języki zabierało przeszło 20 lat. Ale w 1989 roku Ciało Kierownicze zaczęło wyznaczać zespół tłumaczy, który wzajemnie zachęca się do sprawnego przebrnięcia przez 66 ksiąg biblijnych i ponad 31 tysięcy wersetów. Kiedy tłumacz dowiaduje się że wejdzie w skład zespołu, który będzie przekładał Biblię, często jest przytłoczony. Pewien tłumacz powiedział, że nie mógł spać przez wiele nocy, a nawet miał koszmary. Ogromnym wyzwaniem jest konieczność dokładnego zrozumienia każdej części tekstu, zanim przystąpi się do tłumaczenia. (...) Ciało Kierownicze wie, że tłumaczenie Biblii to odpowiedzialne zadanie. Dlatego organizuje dla tłumaczy specjalne szkolenie, żeby przekazać im wskazówki i upewnić ich o wsparciu Jehowy” (film pt. Osiągnięcia organizacji – ważne momenty w tłumaczeniu Biblii, od 1 min 35 sek.).
Po opublikowaniu poprzednich wydań Biblii dumnie informowano, że tłumaczami byli „namaszczeni duchem” Świadkowie Jehowy:
„Wśród organizacji religijnych stanowimy wyjątek, ponieważ wydajemy, używamy i rozpowszechniamy przekład Biblii opracowany przez namaszczonych sług Jehowy” (Nasza Służba Królestwa Nr 11, 1999 s. 7).
„Przekład Pisma Świętego dokonany bezpośrednio z języka hebrajskiego, aramejskiego i greckiego na współczesny język angielski przez komitet złożony z namaszczonych duchem Świadków Jehowy” (Prowadzenie rozmów na podstawie Pism 2001, 2010 s. 259).
Anonimowość tłumaczy i ich wykształcenie
W artykule zamieszczonym na internetowej stronie Świadków Jehowy podano, że komitet przekładu jest, jak kiedyś, anonimowy:
„(...) komitet tłumaczy, który pracował nad tym przekładem, pozostaje anonimowy” (Artykuł nr
Wydaje się, że dziś można w jakiś sposób poznać nazwiska tłumaczy zatrudnionych w polskim oddziale Świadków Jehowy w Nadarzynie. Są oni znani wielu Świadkom Jehowy.
O poprzednim przekładzie napisano następująco:
„Ponieważ tłumacze postanowili zachować anonimowość, więc nie można nic powiedzieć o ich wykształceniu” (Prowadzenie rozmów na podstawie Pism 2001, 2010 s. 260).
Jednak Raymond Franz (1922-2010), były członek Ciała Kierowniczego Świadków Jehowy (w latach 1971-1980), ujawnił personalia komitetu tłumaczy:
„Przekład Nowego Świata nie podaje nazwisk tłumaczy. Przedstawia się je jako anonimowe dzieło »Komitetu Przekładu Nowego Świata«. Członkami tego komitetu byli prócz Freda Franza: Nathan Knorr, Albert Schroeder i George Gangas. Jednakże Fred Franz był jedynym członkiem komitetu, posiadającym wystarczającą znajomość oryginalnych języków biblijnych by podjąć się do tego rodzaju tłumaczenia. Przez dwa lata studiował on grekę na Uniwersytecie Cincinnati, co do hebrajskiego zaś – był samoukiem” (Kryzys sumienia R. Franz, 2006 s. 54).
Dosłowność przekładu?
Wydaje się, że nowy przekład jest w jeszcze mniejszym stopniu dosłowny, niż starsze wydania. Potwierdzają to też liczne przypisy (w starszym przekładzie nie było przypisów), w których podaje się dosłowne tłumaczenie, z czego wynika, że główna treść Biblii jest parafrazą.
W jednej z publikacji Towarzystwo Strażnica przyznaje się do odchodzenia od dosłowności:
„Dlaczego w wielu miejscach zrezygnowano z dosłownego tłumaczenia? Jak napisano w Dodatku A1 do zrewidowanego wydania z roku 2013, dobry przekład Biblii »oddaje właściwy sens wyrazów lub zwrotów, których dosłowne tłumaczenie zmieniłoby lub zaciemniło myśli oryginału«. Jeżeli idiomy występujące w języku oryginału brzmią zrozumiale w innych językach, są tłumaczone dosłownie” (Strażnica 15.12 2015 s. 15).
Natomiast w artykule opublikowanym w internecie napisano, że przekład „jest dosłowny”:
„Dosłowność.W przeciwieństwie do swobodnych parafraz Przekład Nowego Świata jest dosłowny – w takiej mierze, by nie używać niezrozumiałego słownictwa ani nie zaciemniać sensu tekstu biblijnego. Swobodne tłumaczenia greckiego i hebrajskiego tekstu Biblii nierzadko pomijają ważne szczegóły lub odzwierciedlają ludzkie poglądy” (artykuł 36, Czy Przekład Nowego Świata jest rzetelny? 2022, ak. 4).
https://www.jw.org/pl/%C5%9Bwiadkowie-jehowy/faq/przek%C5%82ad-nowego-%C5%9Bwiata-rzetelny/
O starszym przekładzie pisano rozmaicie i o „tłumaczeniu dosłownym”, „możliwie najdosłowniejszym”, ale i o tym, że „oddanie sensu” jest ważniejsze niż dosłowność:
„Świadkowie Jehowy chcieli mieć przekład, który by uwzględniał rezultaty najnowszych prac naukowych, pozostawał wolny od wpływu poglądów i tradycji chrześcijaństwa i był tłumaczeniem dosłownym, wiernie oddającym treść oryginału” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 609).
„W roku 1961, kiedy to po raz pierwszy ukazał się jednotomowy Przekład Nowego Świata, zebrano grupę doświadczonych tłumaczy, która miała przełożyć tekst angielski na sześć powszechnie używanych języków – na francuski, hiszpański, holenderski, niemiecki, portugalski i włoski. Dzięki dosłowności tego przekładu możliwe było tłumaczenie z angielskiego połączone z porównywaniem tekstu hebrajskiego i greckiego” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 611).
„Komitet dokonujący tego przekładu uznał, że ważniejsze od dosłowności jest jak najlepsze oddanie sensu. Mimo to PrzekładNowegoŚwiata tłumaczy słowa hebrajskie i greckie w możliwie najbardziej jednolity sposób” (Strażnica 01.05 2008 s. 21).
„Dołożyliśmy szczególnych starań, by tłumaczenie to było możliwie najdosłowniejsze i jednocześnie odpowiadało kanonom współczesnej angielszczyzny, a dosłowność nie zaciemniała ani nie wypaczała myśli” (Strażnica 01.05 2008 s. 22).
Usunięcie z przekładu przestarzałego języka oraz słów Hades, Szeol i dusza
Oto wprowadzone zmiany związane z „przestarzałym” językiem i słowami Hades, Szeol, dusza:
Jednak w ostatnim półwieczu w wielu językach zaszły duże zmiany. Obecny Komitet Przekładu Biblii Nowego Świata dostrzegł potrzebę uwzględnienia tych zjawisk językowych, by tekst przekładu mógł poruszać serca dzisiejszych odbiorców. Z tego powodu wprowadzono w nim liczne zmiany w zakresie stylu i słownictwa, żeby osiągnąć następujące cele:
Użycie współczesnego, zrozumiałego języka. Na przykład określenie „nierząd” zmieniono na „prostytucja”, a „nierządnica” na „prostytutka” (Jeremiasza 2:20; Rodzaju 38:15). W tej zrewidowanej edycji termin „rozpusta” zazwyczaj jest oddawany określeniem „niemoralne kontakty seksualne” (Galatów 5:19-21). Wyrażenie „czas niezmierzony” w zależności od kontekstu zastąpiono takimi określeniami, jak „wiecznie”, „trwały”, „na zawsze” lub „dni pradawne” (Rodzaju 3:22; Wyjścia 31:16; Psalm 90:2; Kaznodziei 1:4; Micheasza 5:2). A zamiast przestarzałych słów „czeladź” i „szafarz” użyto odpowiednio określeń ‛słudzy w domu’ i „zarządca” (Mateusza 24:45; Łukasza 12:42). (...)
Objaśnienia pojęć biblijnych. Niektóre określenia użyte w poprzednim wydaniu polskiego Przekładu Nowego Świata często wymagały dodatkowego objaśnienia, żeby można je było właściwie zrozumieć. Na przykład hebrajski termin „Szeol” i grecki „Hades” oznaczają w Biblii wspólny grób ludzkości. Ale dla wielu czytelników są one zupełnie nieznane. Dodatkowo „Hades” może być dwuznaczny, ponieważ występuje też w greckiej mitologii. Dlatego oba te słowa zostały zastąpione słowem dobrze oddającym to, co pisarze Biblii mieli na myśli, czyli „grób”. Terminy „Szeol” i „Hades” są teraz podane w przypisach (Psalm 16:10; Dzieje 2:27).
W poprzednim wydaniu hebrajskie słowo néfesz i greckie psyché konsekwentnie tłumaczono na „dusza”. Ze względu na wiele błędnych poglądów związanych z tym terminem takie podejście pomagało czytelnikowi zrozumieć, jak natchnieni pisarze Biblii posługiwali się tymi słowami. W zależności od kontekstu mogą one oznaczać: 1) osobę, 2) życie człowieka, 3) żywe stworzenie, 4) pragnienia i upodobania jakiejś osoby albo w niektórych wypadkach nawet 5) martwe osoby. Ponieważ jednak słowo „dusza” nie jest w języku polskim powszechnie używane w taki sposób, podjęto decyzję, żeby je oddawać z uwzględnieniem zamierzonego znaczenia, zazwyczaj z dodaniem przypisu „Lub ‚dusza’” (zob. np. Rodzaju 1:20; 2:7; Kapłańską 19:28; Psalm 3:2; Przysłów 16:26; Mateusza 6:25). Jednak w niektórych fragmentach poetyckich lub dobrze znanych kontekstach słowo „dusza” zostało w tekście głównym zachowane, a w przypisie znalazło się odwołanie do Słowniczka pojęć lub podano inny możliwy ekwiwalent (Powtórzonego Prawa 6:5; Przysłów 2:10; Mateusza 22:37). (Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018 s. 1786-1787).
Dodajmy, że Towarzystwo Strażnica wcześniej było dumne ze swego słownictwa i konsekwencji w używaniu wskazanych słów.
Inne wprowadzone zmiany
Towarzystwo Strażnica wymienia też szereg innych zmian, które wprowadziło w nowej angielskiej Biblii. Oto te wymienione w artykule pt. Przekład Nowego Świata – zrewidowane wydanie angielskie (2013):
Zmieniono też szereg innych terminów. (...) Termin „rozpasanie” był dotychczas oddawany po angielsku określeniem „loose conduct” i mógł się kojarzyć ze swobodną postawą. Zastąpiono go więc wyrażeniem „brazen conduct”, które wskazuje na zuchwałą postawę i dobrze oddaje znaczenie terminu greckiego (Gal. 5:19). Z kolei angielskie określenie „loving-kindness”, które dosłownie znaczy „kochająca życzliwość” (oddawane po polsku jako „lojalna życzliwość”), zastąpiono sformułowaniem „loyal love” („lojalna miłość”). Dokładniej wyraża ono sens tego biblijnego terminu, który często występuje obok słowa „wierność” (Ps. 36:5; 89:1).
Niektóre terminy, do tej pory oddawane zazwyczaj jednym określeniem, teraz oddano różnymi słowami, zależnie od kontekstu. Przykładowo hebrajskie słowo ʽolám, tłumaczone poprzednio na „czas niezmierzony”, może też znaczyć „na zawsze”. Zauważ, w jak odmiennych znaczeniach pojawia się ono w Psalmie 90:2 oraz w Księdze Micheasza 5:2.
Hebrajski i grecki odpowiednik wyrazu „nasienie”, wielokrotnie występujący w Piśmie Świętym, oznacza zarówno nasiona roślin, jak i potomstwo. We wcześniejszych angielskich wydaniach Przekładu Nowego Świata konsekwentnie używano terminu „nasienie”, między innymi w Księdze Rodzaju 3:15. Ale obecnie w języku tym już mało kto posługuje się wyrazem „nasienie” w znaczeniu „potomstwa”, dlatego w wydaniu zrewidowanym w Księdze Rodzaju 3:15 i w powiązanych wersetach występuje słowo „potomstwo” (Rodz. 22:17, 18; Obj. 12:17). W innych miejscach zastosowano tłumaczenie zależne od kontekstu (Rodz. 1:11; Ps. 22:30; Izaj. 57:3) (Strażnica 15.12 2015 s. 14-15).
Do słów „przestarzałych” zaliczono też na przykład słowo „niewiasta”, które konsekwentnie zamieniono na „kobieta”. W języku angielskim pozostało słowo woman, jak było w angielskiej Biblii Króla Jakuba z roku 1611. Jednak termin „niewiasta”, istniejący już w przekładzie księdza J. Wujka (1541-1597), okazał się w roku 2018 przestarzały i usunięto go z Biblii Świadków Jehowy, choć widniał w wydaniu z roku 1997.
Informacje o kolejnych zmianach i zasadach tłumaczenia podano w omawianym przekładzie (patrz Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018 s. 1782-1785).
Imię Boże
Kwestia terminu Jehowa jest prawdopodobnie najważniejsza dla Świadków Jehowy. Dlatego poświęcono mu wiele uwagi w nowym przekładzie.
Dostawienie terminu Jehowa w 6 miejscach w Starym Testamencie
Do nowego przekładu dodano w 6 miejscach termin Jehowa:
„W zrewidowanym Przekładzie Nowego Świata z roku 2013 imię Boże występuje 7216 razy, czyli o 6 więcej niż w wydaniu z 1984 roku. Pięć z tych dodatkowych miejsc można znaleźć w Księdze 1 Samuela 2:25; 6:3; 10:26 oraz 23:14, 16. Imię Boże zostało tam przywrócone głównie dlatego, że zawierały je w tych wersetach Zwoje znad Morza Martwego, starsze od hebrajskich tekstów masoreckich o przeszło 1000 lat. Dalsza analiza starożytnych manuskryptów zaowocowała przywróceniem tego imienia również w Księdze Sędziów 19:18” (Strażnica 15.12 2015 s. 10).
Prócz dostawiania terminu Jehowa w tekstach Starego Testamentu widoczny jest też inny proces. Mowa o jego wstawianiu do fragmentów Nowego Testamentu przytaczanych w publikacjach Świadków Jehowy. Są to fragmenty, w których w ich Biblii słowo Jehowa nie występuje. Oto przykłady:
„Apostoł Paweł napisał pod natchnieniem: »Zawsze radujcie się w Panu [Jehowie]. Raz jeszcze chcę powiedzieć: Radujcie się!« (Filip. 4:4)” (Strażnica wrzesień 2018 s. 18).
„Na początku Paweł chciał, żeby Jehowa usunął ten problem. Przyznał: »Trzy razy błagałem Pana [Jehowę], żeby usunął mi ten cierń«. Ale mimo jego próśb problem nie zniknął. Czy to oznacza, że Jehowa nie odpowiedział na modlitwy Pawła?” (Strażnica listopad 2019 s. 9).
„A ponieważ »nie ma stworzenia, które by było niewidoczne dla Jego [Jehowy] wzroku«, możemy być pewni, że On pociągnie do swojej organizacji tych (...) (Hebr. 4:13;...)” (Strażnica 15.08 2014 s. 4).
„Przywódcom religijnym powiedział wprost: »Izajasz trafnie prorokował o was, obłudnikach, jak jest napisane: ‘Lud ten okazuje mi [Jehowie] szacunek swoimi wargami, ale ich serca są ode mnie bardzo oddalone. Lecz na próżno mnie czczą, gdyż jako nauk uczą nakazów ludzkich’. Odstępujecie od przykazań Bożych, a mocno się trzymacie tradycji ludzkiej« (Marka 7:6-8)” (Strażnica sierpień 2016 s. 30).
W kilku przypadkach zmiany dokonano po to, by ktoś nie odniósł tych fragmentów do Jezusa, jako Pana.
Niewykluczone, że w przyszłości termin Jehowa zostanie dostawiony w tych i innych tekstach w Biblii Świadków Jehowy, chociażby w przypisach.
W nowej Biblii napisano, że nie Jehowa jest jedynym imieniem Boga, ale tetragram JHWH:
„Co prawda natchnieni pisarze w odniesieniu do Boga używali różnych tytułów i wyrażeń opisowych, takich jak »Wszechmocny«, »Najwyższy« czy »Pan«, ale jedynym imieniem własnym, którym Go określali, jest tetragram” (Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018 s. 1795).
Prócz tego napisano, że dziś nie jest znana wprost forma imienia Boga, choć słowa Jehowa użyto w tym przekładzie ponad 7000 razy:
„Po prostu nie wiemy, jak starożytni słudzy Boga wymawiali Jego imię po hebrajsku (Rodzaju 13:4; Wyjścia 3:15)” (Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018 s. 1798).
„Analogicznie Komitet Przekładu Biblii Nowego Świata uznał za rozsądne używanie formy »Jehowa«,nawet jeśli nie odpowiada ona ściśle wymowie tego imienia w starożytnej hebrajszczyźnie” (Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018 s. 1797).
Zmiana tekstu Wj 3:14
W nowym przekładzie „uaktualniono” znaczenie imienia Boga, co było zaskoczeniem dla wielu Świadków Jehowy:
„Dla prawdziwych chrześcijan imię Boże ma głębokie znaczenie. W materiale dodatkowym do zrewidowanej wersji Przekładu Nowego Świataz roku 2013 zawarto uaktualnione wyjaśnienie tej sprawy. Komitet Przekładu Biblii Nowego Świata rozumie, że imię to nawiązuje do kauzatywnej formy hebrajskiego czasownika hawáh i znaczy »On powoduje, że się staje«. Wcześniej w naszych publikacjach znaczenie tego imienia łączono z Księgą Wyjścia 3:14, gdzie czytamy: »Okażę się, kim się okażę«. Pod wpływem tego wyrażono pogląd, że Jehowa sam staje się Tym, który spełnia obietnice. Jednakże w Dodatku A4 w zrewidowanym wydaniu z roku 2013 wyjaśniono: »Chociaż (...) imię Jehowa może kryć w sobie taką myśl, to nie oznacza tylko tego, że Bóg sam staje się, kimkolwiek zechce. Wskazuje też, że Jehowa w celu realizacji swego zamierzenia powoduje, iż Jego dzieło stwórcze staje się, czymkolwiek trzeba, lub wykonuje, cokolwiek trzeba«” (Strażnica 15.12 2015 s. 10-11).
Zmienione słowa z Wj 3:14 brzmią następująco:
Wtedy Bóg rzekł do Mojżesza: »Stanę się, kim zechcę się stać”. I dodał: „Powiedz Izraelitom: ‚„Stanę się” posłał mnie do was’”. (Wj 3:14) (Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 2018).
Oto starszy tekst:
Wtedy Bóg rzekł do Mojżesza: „OKAŻĘ SIĘ, KIM SIĘ OKAŻĘ”. I dodał: „Oto, co masz powiedzieć synom Izraela: ‚OKAŻĘ SIĘ posłał mnie do was’” (Wj 3:14) (Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata 1997).
Towarzystwo Strażnica od roku 1953 zapewniało, że jego słowa „Okażę się, kim się okażę” (Wj 3:14) są „właściwe” i „słuszne”:
„Pismo Święte w Przekładzie Nowego Światawłaściwie oddaje to znaczenie: »Okażę się, kim się okażę« (Wyjścia 3:13, 14)” (Strażnica Nr 5, 2007 s. 14).
„Dlatego Przekład Nowego Światasłusznie tłumaczy ten hebrajski zwrot na »OKAŻĘ SIĘ, KIM SIĘ OKAŻĘ«. Jehowa dodał jeszcze: »Oto, co masz powiedzieć synom Izraela: ‘OKAŻĘ SIĘ posłał mnie do was’« (Wj 3:14; przyp. w NW)” (Wnikliwe poznawanie Pism 2006 t. 1, s. 915).
Jeszcze w marcu 2013 Świadków Jehowy zapewniano:
„Jak Jehowa zareagował na pytanie Mojżesza? Odrzekł między innymi: »Oto, co masz powiedzieć synom Izraela: ‘OKAŻĘ SIĘ posłał mnie do was’«. Następnie dodał: »Jehowa, Bóg waszych praojców, (...) posłał mnie do was«. Bóg wyjawił, że w celu realizacji swego zamierzenia stanie się, kimkolwiek zechce się stać, i że zawsze dotrzyma danego słowa. Dlatego, jak czytamy wersecie 15, powiedział: »To jest moje imię po czas niezmierzony i ono mnie upamiętnia na pokolenie za pokoleniem«” (Strażnica 15.03 2013 s. 25).
Ciekawe jest to, że ta nowa forma nazywania Jehowy, „Stanę się, kim zechcę się stać”, nie jest własnym pomysłem Towarzystwa Strażnica, ale została prawdopodobnie zaczerpnięta z innej Biblii, i to protestanckiej, którą zaczęto przywoływać kilka lat przed rokiem 2013:
„Angielski tłumacz biblijny Joseph B. Rotherham oddał te słowa następująco: »Stanę się, kimkolwiek zechcę«” (The Emphasised Bible)” (Strażnica 01.02 2009 s. 15). Patrz też Strażnica 01.07 2010 s. 4.
„Gdy ten wierny sługa spytał Jehowę o imię, w odpowiedzi usłyszał: »Okażę się, kim się okażę« (Wyjścia 3:14). Przekład Rotherhama oddaje ten fragment następująco: »Stanę się, kimkolwiek zechcę«” (Czego naprawdę uczy Biblia? 2005, 2013 s. 197).
Towarzystwo Strażnica nie przyjęło jednak od Rotherhama imienia Jahwe:
„Joseph B. Rotherham w przekładzie The Emphasised Bible używał formy Jahwe w całych Pismach Hebrajskich” (Prowadzenie rozmów na podstawie Pism 2001, 2010 s. 119).
Ap 19:1 – czy imię Jah ma związek ze słowem Jehowa?
W nowym przekładzie w przypisie do tekstu Ap 19:1 (także Ap 19:3, 4, 6) podano, że imię Boże Jah rzekomo ma związek z terminem Jehowa. Prócz tego, choć wcześniej zerwano z tradycyjną formą aklamacji Alleluja, to jednak przywrócono ją, ale tylko w przypisie:
1997: „Wysławiajcie Jah! Wybawienie i chwała, i moc należą do Boga naszego... ”(Ap 19:1).
2018: „Wysławiajcie Jah!* Wybawienie, chwała i moc należą do naszego Boga...
* Lub »Alleluja!«. »Jah« to skrócona forma imienia Jehowa” (Ap 19:1).
Podobnie przekazano te treści w tekście angielskim z roku 2013. W edycji z roku 1984 nie zamieszczono informacji o imieniu Jah.
Rz 10:12-13 – Jezus czy Jehowa?
Świadkowie Jehowy już dawno temu wstawili do tekstu Rz 10:13 słowo „Jehowa”, zamiast obecnego w nim terminu „Pan”.
Jednak tego fragmentu nie można rozpatrywać w oderwaniu od słów z Rz 10:12, a nawet z Rz 10:9 („Tak więc jeśli publicznie wyznajesz ustami, że Jezus jest Panem, i wierzysz w sercu, że Bóg wzbudził go z martwych, to będziesz wybawiony”).
Świadkowie Jehowy nie są pewni (patrz poniżej), kto jest Panem w tekście Rz 10:12 (Ojciec czy Syn), przez co nieświadomie wskazują na równość majestatu tych osób Bożych.
Po drugie, w nowym tekście Rz 10:13 usunęli słowo „gdyż”, które wprowadzało tekst proroka Joela 3:5 (wg Septuaginty) do Nowego Testamentu, jako uzasadnienie dla owego Pana z Rz 10:12. Jeśli w tekście Rz 10:12 mowa jest o Jezusie (jak sami sugerują), to widać, że tekst Joela miał wskazywać na Jego osobę we fragmencie Rz 10:13. Jak wobec tego cytowany tekst Joela w Rz 10:13 miałby potwierdzać „Boga albo (...) Jezusa” z tekstu Rz 10:12?
Oto porównanie tekstów:
1997 r. – „Nie ma bowiem różnicy między Żydem a Grekiem, bo nad wszystkimi jest ten sam Pan, bogaty dla wszystkich, którzy go wzywają. Gdyż »każdy, kto wzywa imienia Jehowy, będzie wybawiony«” (Rz 10:12-13).
2018 r. – „Bo nie ma różnicy między Żydem a Grekiem. Nad wszystkimi jest ten sam Pan*, szczodry dla wszystkich, którzy Go wzywają. »Każdy, kto wzywa imienia Jehowy, będzie wybawiony«...
*Gr. Kýrios. W tym kontekście może się odnosić do Boga albo do Jezusa” (Rz 10:12-13).
W tekście angielskim, w starszym i nowym, zachowano to polskie słówko uzasadniające „gdyż”. Chodzi o angielskie for:
1984: For there is no distinction between Jew and Greek, for there is the same Lord over all, who is rich to all those calling upon him. For “everyone who calls on the name of Jehovah will be saved.”(Rz 10:12-13).
2013: “For there is no distinction between Jew and Greek. There is the same Lord over all, who is rich toward all those calling on him. For “everyone who calls on the name of Jehovah will be saved.””(Rz 10:12-13).
W kolejnych częściach tego artykułu kontynuujemy nasz temat.