Zmartwychwstanie Sodomitów i negacja wskrzeszenia (cz. 2)
Zmartwychwstanie Sodomitów i negacja wskrzeszenia (cz. 2)
W pierwszej części tego artykułu przedstawiliśmy całą historię zmian swojej nauki o wskrzeszeniu Sodomitów, dokonywanych przez Towarzystwo Strażnica. Dotyczyło to lat 1879-1988. Przypomnijmy, że podzieliliśmy tam całość materiału na cztery następujące okresy:
1. Sodomici zmartwychwstaną.
2. Sodomici nie zmartwychwstaną.
3. Sodomici zmartwychwstaną.
4. Sodomici nie zmartwychwstaną.
Wspomnieliśmy też, że uwzględniając to, iż polskie publikacje Świadków Jehowy ukazywały się z opóźnieniem, można też wyróżnić aż siedem takich okresów dotyczących Sodomitów. Oto one:
1. Zmartwychwstaną („Życie i zdrowie” 1932 s. 43-44).
2. Nie zmartwychwstaną (Strażnica Nr 8, 1952 s. 15).
3. Zmartwychwstaną (Strażnica Nr 8, 1965 s. 14).
4. Przynajmniej niektórzy zmartwychwstaną („Będziesz mógł żyć wiecznie w raju na ziemi” 1984 s. 179).
5. Nie zmartwychwstaną (Strażnica Nr 17, 1988 s. 30-31).
6. Przynajmniej niektórzy zmartwychwstaną („Będziesz mógł żyć wiecznie w raju na ziemi” 1989 s. 179).
7. Nie zmartwychwstaną („Będziesz mógł żyć wiecznie w raju na ziemi” 1990 s. 179).
Cytaty ze wskazanych publikacji zainteresowany znajdzie w pierwszej części tego artykułu, a tu zajmiemy się inną sprawą, aczkolwiek wiążącą się z naszym tematem. Przyglądniemy się tutaj nauce o wskrzeszaniu Sodomitów, względnie zaprzeczaniu temu, omawianemu w czterech konkretnych publikacjach Towarzystwa Strażnica. Dotyczy to różnych edycji książek Świadków Jehowy, w których poddawano ‘korekcie’ omawianą wykładnię.
Zmartwychwstanie Sodomitów w różnych edycjach tych samych publikacji
Towarzystwo Strażnica znane jest z wprowadzania zmian doktrynalnych w swoich publikacjach. Chodzi tu nam o różne edycje danej książki czy broszury, w których widnieją różne nauki. Sprawa Sodomy i zmartwychwstania jej mieszkańców nie jest tutaj wyjątkiem. Znamy przykładowo kwestię „pokolenia roku 1914”, która to wykładnia została usunięta z edycji z roku 2001 w książce pt. „Prowadzenie rozmów na podstawie Pism”, choć widniała ona w edycji z roku 1991.
Charakterystyczne dla tej organizacji jest też to, że nie informuje ona we wstępach do zmienionych publikacji, że np. coś usunięto, zmieniono czy dostawiono. Czasem tylko wewnętrzny biuletyn Świadków Jehowy pt. „Nasza Służba Królestwa” daje komunikaty z tym związane. Ale to stwarza wrażenie jakiejś tajemniczości, czy wprowadzania nowej nauki do danej publikacji jakby ‘kuchennymi drzwiami’.
Zestawimy tu w tabelach kilka przykładów związanych ze zmartwychwstaniem Sodomitów. Omówimy tu cztery znane podręczniki Świadków Jehowy:
„Będziesz mógł żyć wiecznie w raju na ziemi” 1984, 1989, 1990 (ang. 1982, 1985, 1989).
„Największy ze wszystkich ludzi” 1991.
„Prowadzenie rozmów na podstawie Pism” 1991, 2001 (ang. 1985, 1989).
„Wnikliwe poznawanie Pism” 2006 (ang. 1988).
„Będziesz mógł żyć wiecznie w raju na ziemi”
Książka ta ukazała się w trzech edycjach. Te z lat 1984 i 1989 (ang. 1982 i 1985) zawierały naukę, że Sodomici będą wskrzeszeni. Natomiast edycja z roku 1990 (ang. 1989) zaprzeczała temu. Oto porównanie dwóch tekstów.
„Będziesz mógł żyć wiecznie w raju na ziemi” 1984 i 1989 | „Będziesz mógł żyć wiecznie w raju na ziemi” 1990 |
„Tym samym Jezus wskazał, że przynajmniej niektórzy z niesprawiedliwych mieszkańców starożytnej Sodomy i Gomory znajdą się na ziemi w czasie Dnia Sądu. Chociaż prowadzili się bardzo niemoralnie, to jednak można się spodziewać, że niektórzy z nich powstaną z martwych (1 Mojżeszowa 19:1-26). Jehowa w swoim miłosierdziu wskrzesi ich, dzięki czemu będą mieć sposobność zapoznać się z Jego zamierzeniami” (s. 179). | „Czy tak okropnie niegodziwi ludzie zostaną wskrzeszeni w czasie Dnia Sądu? Pismo Święte wyraźnie wskazuje, że tak nie będzie. (...) Za swoją jaskrawą niemoralność mieszkańcy Sodomy i okolicznych miast doznali zagłady, z której nigdy nie zostaną wskrzeszeni (2 Piotra 2:4-6, 9, 10a) Również Jezus zaznaczył, że Sodomici mogą nie dostąpić zmartwychwstania” (s. 179). |
Dodajmy, że jedyną informacją, która wskazywała na dokonanie zmian w tej książce, był komunikat w wewnętrznym biuletynie Świadków Jehowy, który jednak nie wyjaśnia co konkretnie zmieniono. Powtarzamy jego treść:
„W nowych wydaniach książki Żyć wiecznie wprowadzone zostaną pewne zmiany. Najważniejsza dotyczy mieszkańców Sodomy, o których mowa na stronach 178 i 179. Zostało to opublikowane w Strażnicy z 1 września 1988 na stronach 30 i 31. Można to sobie zaznaczyć we wcześniejszym wydaniu tego podręcznika, które posiadamy” („Nasza Służba Królestwa” Nr 3, 1990 s. 6).
„Największy ze wszystkich ludzi”
Książka ta ukazała się w roku 1991, zarówno po polsku, jak i po angielsku. Jednak treść jej była wcześniej publikowana w odcinkach w czasopiśmie Strażnica. Wspomniano o tym następująco:
„W książce tej zawarto materiał opublikowany w 149 kolejnych wydaniach Strażnicy, począwszy od numeru z 1 kwietnia 1985 (po polsku - od numeru 17/CVI). Wielu czytelników ogarnął smutek, gdy w numerze z 1 czerwca 1991 ujrzeli ostatni artykuł z tej serii. (...) Materiał zamieszczony wcześniej na łamach Strażnicy ujęto na 448 stronach w 133 pięknie ilustrowanych rozdziałach” (Strażnica Nr 4, 1992 s. 19);
„mówca przypomniał, że od kwietnia 1985 na łamach Strażnicy ukazywały się artykuły z serii ‘Życie i służba Jezusa’. Odpowiadając na liczne prośby, Towarzystwo wydało nową książkę, zatytułowaną Największy ze wszystkich ludzi” (Strażnica Nr 2, 1992 s. 29).
Porównując materiał ‘odcinkowy’ ze Strażnic, z treścią z omawianej książki, zauważymy, że tu także zmieniono naukę o wskrzeszeniu mieszkańców Sodomy. Oto porównanie czterech fragmentów.
Artykuły „Życie i służba Jezusa” 1987 | „Największy ze wszystkich ludzi” 1991 |
„Potępia Kafarnaum, które najwidoczniej służyło mu za bazę podczas jego działalności. Mówi: ‘Lżej będzie ziemi sodomskiej w dni sądu aniżeli tobie’. Co to znaczy? Jezus zapewne chce powiedzieć, że w Dniu Sądu trudniej będzie wskrzeszonym dumnym obywatelom Kafarnaum przyznać się do błędów i przyjąć Chrystusa, niż zbudzonym z martwych mieszkańcom Sodomy pokornie okazać skruchę i nauczyć się sprawiedliwości. Potem Jezus wysławia swego niebiańskiego Ojca” (Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 12 s. 6-7 [ang. 15.01 1987 s. 25]). | „Potępia Kafarnaum, które podczas jego działalności najwidoczniej służyło mu za bazę. Oświadcza: ‘Lżej będzie ziemi sodomskiej w dni sądu aniżeli tobie’. Z kolei Jezus publicznie wysławia swego Ojca niebiańskiego” (rozdz. 39). |
„O miejscowości, gdzie odrzucono by ich poselstwo, Jezus mówił: ‘Lżej będzie w dzień sądu ziemi sodomskiej i gomorskiej niż temu miastu’. To wskazuje, że przynajmniej część niesprawiedliwych, którym uczniowie wówczas głosili, będzie żyła w Dniu Sądu. Ale wtedy jeszcze trudniej będzie im okazać pokorę i uznać Chrystusa za Króla, niż tym spośród niemoralnych mieszkańców Sodomy i Gomory, którzy dostąpią zmartwychwstania. Mateusza 9:35 do 10:15” (Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 24 s. 7 [ang. 15.07 1987 s. 9]). | „Miejscowość, w której odrzucono by ich poselstwo, zostanie naprawdę surowo osądzona. Jezus mówił bowiem: ‘Lżej będzie w dzień sądu ziemi sodomskiej i gomorskiej niż temu miastu’. Mateusza 9:35 do 10:15” (rozdz. 49). |
Widzimy, że w tym wypadku Towarzystwo Strażnica posłużyło się inną metodą. Nie zmieniało wprost treści, ale po prostu usunęło fragmenty, które mówiły o wskrzeszeniu Sodomitów. W cytowanej książce nie ma zaprzeczenia zmartwychwstania, ale nie ma też potwierdzenia, że ono ma nastąpić.
„Prowadzenie rozmów na podstawie Pism”
Książka ta ukazała się po raz pierwszy po angielsku w roku 1985, w czasie gdy Towarzystwo Strażnica nauczało, że Sodomici zmartwychwstaną. Nie poświęcono im jednak uwagi w tej publikacji, jako „ludziom”, natomiast zajęto się w niej ich „miastem”. W drugiej zaś edycji angielskiej tej książki, z roku 1989, znalazło się zaprzeczenie wskrzeszenia ludzi z Sodomy (rozdz. Hell). Taką samą treść zawierają też edycje polskie z lat 1991 i 2001 w rozdziale ‘Piekło’. Oto porównanie dwóch tekstów.
Ang. „Prowadzenie rozmów na podstawie Pism” 1985 | Ang. „Prowadzenie rozmów na podstawie Pism” 1989 |
Jude 7, KJ: “Even as Sodom and Gomorrha, and the cities about them in like manner, giving themselves over to fornication, and going after strange flesh, are set forth for an example, suffering the vengeance of eternal fire.” (Notice that the cities undergo eternal fire. What does that mean? The fires ceased burning thousands of years ago; evidently the former cities now lie beneath the Dead Sea. But those cities were destroyed forever, never to be rebuilt. See Jeremiah 50:40. There is no mention of conscious suffering in an afterlife for the inhabitants of those cities. At Luke 17:29, Jesus said that the inhabitants were “destroyed”.) (s. 172). | Jude 7, KJ: “Even as Sodom and Gomorrha, and the cities about them in like manner, giving themselves over to fornication, and going after strange flesh, are set forth for an example, suffering the vengeance of eternal fire.” (The fire that destroyed Sodom and Gomorrah ceased burning thousands of years ago. But the effect of that fire has been lasting; the cities have not been rebuilt. God’s judgment, however, was against not merely those cities but also their wicked inhabitants. What happened to them is a warning example. At Luke 17:29, Jesus says that they were “destroyed”; Jude 7 shows that the destruction was eternal.) (s. 172). |
Tłumaczenie powyższego fragmentu zaznaczonego nawiasem: „(Zauważmy, że wiecznemu ogniu podlegają miasta. Co to oznacza? Ogień przestał płonąc tysiące lat temu; i oczywiście tamte miasta leżą obecnie na dnie Morza Martwego. Jednak miasta te zostały zniszczone na zawsze, nigdy nie zostały odbudowane. Zobacz Jeremiasza 50:40. Nie ma żadnej wzmianki o świadomych cierpieniach po śmierci przez mieszkańców tych miast. W Łukasza 17:29 Jezus powiedział, że ci mieszkańcy zostali ‘zgładzeni’)”. | Powyższy fragment z polskich edycji tej książki: „(Ogień, który zniszczył Sodomę i Gomorę, przestał płonąć tysiące lat temu. Ale skutki jego działania są trwałe; miast tych nigdy nie odbudowano. Bóg wydał jednak wyrok nie tylko na te miasta, lecz także na ich niegodziwych mieszkańców. To, co się z nimi stało, stanowi ostrzegawczy przykład. Jak czytamy w Łukasza 17:29, Jezus powiedział, że zostali ‘wytraceni’ [‘zgładzeni’; ed. 2001], a z Judy 7 wynika, że zniszczenie [zagłada; ed. 2001] ich jest wieczne [wieczna; ed. 2001])” („Prowadzenie rozmów na podstawie Pism” 1991, 2001 s. 235). |
Widzimy z powyższych fragmentów, że choć ich głównym tematem nie jest sprawa zmartwychwstania Sodomitów, ale kwestia piekła, to jednak Towarzystwo Strażnica zmieniło w nowszej edycji swej książki omawiany tekst. W pierwszym uczono tylko o „miastach”, nie negując wskrzeszenia ich mieszkańców. Zaś z innych cytowanych publikacji wiemy, że wtedy (w latach 1964-1988) dawano im szansę na zmartwychwstanie. W drugim fragmencie zanegowano możliwość wskrzeszenia Sodomitów. W obu przypadkach bazowano na tym samym wersecie biblijnym tzn. Judy 7.
„Wnikliwe poznawanie Pism”
Słownik ten ukazał się po angielsku w roku 1988 (dwa tomy). Jego tytuł oryginalny to Insight on the Scriptures. Nie była to pierwsza tego typu publikacja, bowiem w 1971 roku Świadkowie Jehowy wydali swój pierwszy słownik biblijny pt. Aid to Bible Understanding (jeden tom), co oddawano jako „Pomoc do zrozumienia Biblii” (brak polskiej edycji).
Polska edycja książki pt. „Wnikliwe poznawanie Pism” ukazała się w roku 2007, choć z datą 2006 r.
Ponieważ wersja angielska była opracowywana w czasie gdy Towarzystwo Strażnica nauczało jeszcze o wskrzeszeniu Sodomitów, więc w polskich egzemplarzach już tę wykładnię zmieniono, bo negacja zmartwychwstania weszła w życie w czerwcu 1988 r. Okres 18 lat był dla tej organizacji zbyt długim by utrzymać swoją naukę bez zmian. Oto porównanie sześciu najważniejszych tekstów z obu słowników.
Insight on the Scriptures 1988 | „Wnikliwe poznawanie Pism” 2006 |
Jude mentions that “Sodom and Gomorrah . . . are placed before us as a warning example by undergoing the judicial punishment of everlasting fire.” This would not conflict with Jesus’ statement about a Jewish city that would reject the good news: “It will be more endurable for the land of Sodom and Gomorrah on Judgment Day than for that city.” Sodom and Gomorrah were everlastingly destroyed as cities, but this would not preclude a resurrection for people of those cities. - Jude 7; Mt 10:15; compare Lu 11:32; 2Pe 2:6. (t. 2, s. 985). | „Jezus tak oto powiedział o mieście żydowskim, które odrzuciłoby dobrą nowinę: ‘W Dniu Sądu znośniej będzie ziemi Sodomy i Gomory niż owemu miastu’ (Mt 10:15; 11:23, 24). Z Judy 7 dowiadujemy się jednak, że Sodoma i Gomora ‘stanowią dany nam ostrzegawczy przykład przez to, że ponoszą sądową karę ognia wiecznego’. A zatem Jezus najwyraźniej posłużył się hiperbolą, chcąc podkreślić, jak nieprawdopodobne jest to, by mieszkańcy niektórych miast żydowskich z I w. n.e. okazali skruchę, i to nawet w Dniu Sądu” (t. 2, s. 768). |
Jesus himself said that the people of Tyre, Sidon, and Sodom would be on hand for Judgment Day, some of the pagans being more likely to repent than many to whom Jesus himself preached in Bethsaida, Chorazin, and Capernaum. - Mt 11:20-24; Lu 10:13-15. (t. 2, s. 791). | „Jezus dał do zrozumienia, że w Dniu Sądu będą obecni także przynajmniej niektórzy mieszkańcy Betsaidy, Chorazynu i Kafarnaum. Otrzymają sposobność okazania skruchy, chociaż ze względu na ich dawniejszą postawę może im to nastręczać trudności (Mt 11:20-24; Łk 10:13-15)” (t. 2, s. 1171). |
The apostle Peter said that by reducing Sodom and Gomorrah to ashes, God condemned them, “setting a pattern for ungodly persons of things to come.” (2Pe 2:6) This mention by Peter and references by Jesus Christ and Jude prove that Jesus and his disciples acknowledged that these cities of the District had actually existed and that they accepted the Biblical account of them as true. Though the cities underwent “the judicial punishment of everlasting fire” (Jude 7), Jesus indicated that people of Sodom and Gomorrah would experience a resurrection to stand for judgment. He contrasted them with a city that rejected his disciples in their preaching of the Kingdom good news, saying: “It will be more endurable for the land of Sodom and Gomorrah on Judgment Day than for that city.” - Mt 10:7, 14, 15. (t. 1, s. 985). | „W I w. n.e. Jezus nawiązał do rażąco zdeprawowanej Sodomy i Gomory, gdy potępił niektóre miasta żydowskie. Zganił w ten sposób zatwardziałość Kafarnaum, w którym przecież osobiście dokonał wielu potężnych dzieł. A o mieście, które by odrzuciło jego uczniów i nie okazało wiary pomimo ich niezwykłych czynów świadczących o Bożym poparciu, Jezus powiedział: ‘W Dniu Sądu znośniej będzie ziemi Sodomy i Gomory niż owemu miastu’ (Mt 10:5-15; 11:23, 24). Ponieważ Sodoma i Gomora oraz okoliczne miasta zostały ukarane ‘ogniem wieczystym’, symbolizującym wiekuistą zagładę, Jezus najwyraźniej posłużył się tu hiperbolą w celu unaocznienia, jak nieprawdopodobne było to, że tacy wyzuci z wiary Żydzi się poprawią, nawet gdyby żyli podczas Dnia Sądu (Judy 7)” (t. 1, s. 714). |
ResurrectionAffordsOpportunity. By contrast, the people of Sodom and Gomorrah as well as those of Canaanite Tyre and Sidon are spoken of by Jesus as finding “Judgment Day” more endurable than would the people of certain Jewish cities. (Mt 10:14, 15; 11:20-24). (t. 2, s. 775). | „Skrucha po zmartwychwstaniu. Jednakże Jezus oznajmił w pierwszym stuleciu pewnym miastom żydowskim, że czeka je w przyszłości dzień sądu (Mt 10:14, 15; 11:20-24)” (t. 2, s. 736). |
When using the expression “Judgment Day,” Jesus brought into the picture a resurrection of the dead. He mentioned that a city might reject the apostles and their message, and said: “It will be more endurable for the land of Sodom and Gomorrah on Judgment Day than for that city.” (Mt 10:15) This projected the matter into the future and naturally suggested that the people of Sodom and Gomorrah would then be alive by means of resurrection. (Compare Mt 11:21-24; Lu 10:13-15.) (t. 2, s. 136). | „Jezus posłużył się wyrażeniem ‘Dzień Sądu’ w kontekście wskrzeszenia umarłych. Wspomniał, że jakieś miasto może odrzucić apostołów oraz ich orędzie, po czym dodał: ‘W Dniu Sądu znośniej będzie ziemi Sodomy i Gomory niż owemu miastu’ (Mt 10:15). Chociaż najwyraźniej posłużył się tutaj hiperbolą (gdyż Sodomę i Gomorę spotkała wiecznotrwała zagłada), to z jego wypowiedzi wynika, że przynajmniej niektórzy mieszkańcy ówczesnych miast żydowskich staną w przyszłości przed sądem (por. Mt 11:22-24; Łk 10:13-15; Judy 7)” (t. 1, s. 524-525). |
Brak tekstu (patrz obok). | „‘(...)’ (Judy 7). Kara ta rzecz jasna nie dotyczy wyłącznie murów, lecz także mieszkańców owych miast, bo to właśnie oni popełnili rażące grzechy, które sprowadziły na nich unicestwienie” (t. 2, s. 1122). |
Prawie identyczne słowa o wskrzeszaniu Sodomitów, jak w Insight on the Scriptures, znajdziemy we wspomnianym wcześniejszym słowniku z roku 1971. Oto one, w takiej samej kolejności jak cytowane powyżej:
„Jude mentions that “Sodom and Gomorrah ... are placed before us as a warning example by undergoing the judicial punishment of everlasting fire.” This would not conflict with Jesus’ statement about a Jewish city that should reject the good news: “It will be more endurable for the land of Sodom and Gomorrah on Judgment Day than for that city.” Sodom and Gomorrah were everlastingly destroyed as cities, but this would not preclude a resurrection for people of those cities. - Jude 7; Matt. 10:15; compare Luke 11:32; 2 Peter 2:6” (Aid to Bible Understanding 1971 s. 1519);
„Jesus himself said that the people of Tyre, Sidon, and Sodom would be on hand for Judgment Day, some of the pagans being more likely to repent than many to whom Jesus himself preached in Bethsaida, Chorazin, and Capernaum. - Matt. 11:20-24; Luke 10:13-15” (jw. s. 1399);
„The apostle Peter said that by reducing Sodom and Gomorrah to ashes, God condemned them, “setting a pattern for ungodly persons of things to come.” (2 Pet. 2:6) This mention by Peter and references by Jesus Christ and Jude prove that Jesus and his disciples acknowledged these cities of the District as actually having existed, and that they accepted the Biblical account of them as true. Though the cities underwent “the judicial punishment of everlasting fire” (Jude 7), Jesus indicated that people of Sodom and Gomorrah would experience a resurrection to stand for judgment. He contrasted them with a city that rejected his disciples in their preaching of the Kingdom good news, saying: “It will be more endurable for the land of Sodom and Gomorrah on Judgment Day than for that city.” - Mat. 10:7, 14, 15” (jw. s. 676);
ResurrectionToOpportunity For Repentance And Conversion. By contrast, the people of Sodom, Gomorrah and those of Canaanite Tyre and Sidon are spoken of by Jesus as finding “Judgment Day” more endurable than would the people of certain Jewish cities. (Matt. 10:14, 15; 11:20-24) (jw. s. 1389);
When using the expression Judgment Day, Jesus brought into the picture a resurrection of the dead. He mentioned that a city might reject the apostles and their message, and said: “It will be more endurable for the land of Sodom and Gomorrah on Judgment Day than for that city.” (Matt. 10:15) This projected the matter into the future and naturally suggested that the people of Sodom and Gomorrah would then be alive by means of resurrection. (Compare Matthew 11:21-24; Luke 10:13-15.) (jw. s. 982).
Można w powyższych tekstach zauważyć, że albo usuwano w edycji polskiej sprawę mieszkańców Sodomy, albo zmieniano treść, aby nie okazało się iż oni mogą zmartwychwstać.
Widzimy z powyższego, że Towarzystwo Strażnica zmieniało swoją wykładnię o Sodomitach nie tylko w czasopismach i książkach, ale również i w słownikach biblijnych, które powinny zawierać, jak się wydaje, przemyślane wcześniej wnioski, skoro miały posiadać wykładnię na wiele lat, a może nawet aż do Armagedonu.
Na koniec składam podziękowanie wszystkim osobom, które w jakiś sposób przyczyniły się do napisania tego artykułu. Chodzi o pomoc w poszukiwaniu interesujących mnie materiałów. Dotyczy to Czarka Podolskiego, Marka Boczkowskiego, Piotra Andryszczaka, Jarka Romanowskiego, Janka Lewandowskiego i innej życzliwej mi osoby.
Dopisek dot. roku 2023. Nauka Świadków Jehowy znów została zmieniona i dlatego ponownie została opisana w artykule pt. Sodoma i Gomora jeszcze raz – rok 2023!
https://www.apologetyka.info/swiadkowie-jehowy/sodoma-i-gomora-jeszcze-raz-rok-2023,1612.htm